Nie żyje Michael Gambon. Grał w najważniejszych dramatach Szekspira. Został zapamiętany jako Albus Dumbledore

W wie­ku 82 lat zmarł bry­tyj­ski aktor fil­mo­wy i teatral­ny Micha­el Gam­bon. Odszedł w oto­cze­niu rodzi­ny 27 wrze­śnia 2023 roku.

O śmier­ci akto­ra poin­for­mo­wa­li jego bli­scy w krót­kim oświad­cze­niu: „Jeste­śmy zdru­zgo­ta­ni śmier­cią sir Micha­ela Gam­bo­na. Uko­cha­ny mąż i ojciec Micha­el zmarł spo­koj­nie w szpi­ta­lu, z żoną Anne i synem Fer­gu­sem obec­ny­mi przy jego łóż­ku, w wyni­ku powi­kłań po zapa­le­niu płuc”. Rodzi­na podzię­ko­wa­ła za oka­za­ne wspar­cie i popro­si­ła o usza­no­wa­nie jej pry­wat­no­ści w trud­nych chwilach.

Micha­el Gam­bon przy­szedł na świat w Dubli­nie, 19 paź­dzier­ni­ka 1940 roku. Gdy wraz z rodzi­ną prze­niósł się do Lon­dy­nu, uzy­skał podwój­ne oby­wa­tel­stwo – bry­tyj­skie i irlandz­kie. W szko­le nie przy­kła­dał się do nauki, zaczął przy­uczać się do zawo­du sto­la­rza. To dzię­ki temu zaję­ciu zetknął się z teatrem; nigdy wcze­śniej nie widział żad­nej sztu­ki. Budu­jąc sce­no­gra­fię dla ama­tor­skiej gru­py teatral­nej, otrzy­mał pro­po­zy­cję zagra­nia kil­ku epi­zo­dów. „Pomy­śla­łem: Jezu, to dla mnie, chcę zostać akto­rem”.

Zaczął poja­wiać się na sce­nie jako sta­ty­sta w Teatrze Naro­do­wym, aż jego dyrek­tor arty­stycz­ny, Lau­ren­ce Oli­vier, dora­dził mu szu­ka­nie więk­szych ról w teatrach na pro­win­cji. To był zwrot w aktor­skiej karie­rze Micha­ela Gambona.

Z cza­sem zagrał w licz­nych sztu­kach Szek­spi­ra, m.in. w „Otel­lu”, „Ham­le­cie”, „Mak­be­cie”, „Anto­niu­szu i Kle­opa­trze”, „Ryszar­dzie III” czy „Korio­la­nie”. „Otel­lo” oka­zał się też jego fil­mo­wym debiu­tem – zagrał w fil­mie z 1965 roku w reży­se­rii Stu­ar­ta Burge’a. Do waż­nych fil­mów w jego karie­rze zali­cza­ły się m.in.: „Kucharz, zło­dziej, jego żona i jej kocha­nek” (1989), „Miłość i śmierć w Wene­cji” (1997), „Infor­ma­tor” (1999), „Gos­ford Park” (2001), „Głos wol­no­ści” (2006), „Fan­ta­stycz­ny Pan Lis” (2009), „Jak zostać kró­lem” (2010) czy „Kwar­tet” (2012).

Kadr z fil­mu Insy­gnia Śmier­ci część druga

Naj­bar­dziej w pamię­ci publi­ki zapa­dła jed­nak jego rola w cyklu fil­mów o Har­rym Pot­te­rze, co szcze­gól­nie widocz­ne sta­ło się po jego śmier­ci. Nagłów­ki na całym świe­cie infor­mo­wa­ły o śmier­ci odtwór­cy roli Albu­sa Dumbledore’a. Po tym, jak zmarł pierw­szy odtwór­ca roli sędzi­we­go cza­ro­dzie­ja, rolę tę odzie­dzi­czył Micha­el Gam­bon. Zagrał w sze­ściu fil­mach z serii, zaczy­na­jąc od „Harry’ego Pot­te­ra i Więź­nia Azka­ba­nu”. Jako dyrek­tor Hogwar­tu, przy­go­to­wy­wał świat do wal­ki z Lor­dem Vol­de­mor­tem oraz był figu­rą ojcow­ską dla osie­ro­co­ne­go Harry’ego. Co cie­ka­we, aktor wspo­mi­nał, że gra­jąc tę postać, był po pro­stu sobą, jedy­nie z dokle­jo­ną bro­dą i w dłu­giej szacie.

W 1998 roku Micha­el Gam­bon otrzy­mał tytuł szla­chec­ki od kró­lo­wej Elż­bie­ty II – za swo­je zasłu­gi dla teatru. Trzy­krot­nie otrzy­mał nagro­dę Oli­vier Awards przy­zna­wa­ną za zna­ko­mi­te wystę­py teatral­ne, dwu­krot­nie został uho­no­ro­wa­ny Scre­en Actors Guild Awards, aż czte­ro­krot­nie przy­zna­no mu Bri­tish Aca­de­my Tele­vi­sion Awards w kate­go­rii naj­lep­sze­go akto­ra, z kolei Bri­tish Inde­pen­dent Film Awards przy­zna­ła mu hono­ro­we wyróż­nie­nie The Richard Har­ris Award.

Zmarł 27 wrze­śnia 2023 roku w Witham (w hrab­stwie Essex) w Wiel­kiej Brytanii.

Anna Tess Gołębiowska

Zdję­cie głów­ne: Kadr z odcin­ka “Chri­st­mas Carol” seria­lu “Doctor Who”