Kryzys na rynku wydawniczym? Wszystko przez brak papieru i inflację

Brak pew­no­ści co do dostaw papie­ru i wyso­ka infla­cja skła­da­ją się na rosną­ce pro­ble­my ryn­ku wydaw­ni­cze­go. Obec­nie mówi się nawet o naj­więk­szym kry­zy­sie od lat. Jego efek­ty odczu­ją tak­że czy­tel­ni­cy – ceny ksią­żek mogą wzro­snąć, a pre­mie­ry – ulec przesunięciom.

Papier uży­wa­ny do wyda­wa­nia ksią­żek jest spro­wa­dza­ny przede wszyst­kim z Azji – na sku­tek pan­de­mii cykl dostaw został jed­nak zabu­rzo­ny. Piotr Dobro­łęc­ki, redak­tor naczel­ny Maga­zy­nu Lite­rac­kie­go Książ­ki, w komen­ta­rzu udzie­lo­ne­mu PAP, zwra­ca uwa­gę na fakt, że obec­nie to dru­ka­rze i dostaw­cy mają decy­du­ją­cy wpływ na to, jakie pozy­cje zosta­ną wyda­ne. Nie ma tak­że żad­nej pew­no­ści co do tego, czy dru­kar­nie dotrzy­ma­ją ter­mi­nów oraz usta­lo­nych cen. Jak pod­su­mo­wu­je Dobro­łęc­ki, sytu­ację pogar­sza tak­że rosną­ca inflacja.

Papier głów­nie z Chin

Dru­kar­nie uza­leż­nio­ne są od dostaw papie­ru gra­ficz­ne­go spro­wa­dza­ne­go głów­nie z Chin. Na sku­tek pan­de­mii pro­duk­cja czę­ścio­wo powró­ci­ła do Euro­py, jed­nak tutej­szy prze­mysł oka­zał się na to nie­przy­go­to­wa­ny. Rów­nież w Pol­sce od kil­ku lat nie pro­du­ku­je się papie­ru gaze­to­we­go, nato­miast gra­ficz­ny powsta­je jedy­nie w fabry­ce Arc­tic Paper w Kostrzy­nie. Inna duża dru­kar­nia, nale­żą­ca do Inter­na­tio­nal Paper i miesz­czą­ca się w Kwi­dzy­nie, rów­nież pla­nu­je rezy­gna­cję z papie­ru uży­wa­ne­go do pro­duk­cji ksią­żek. Pro­duk­cja w zde­cy­do­wa­nej mie­rze prze­sta­wi­ła się na wytwór­stwo kar­to­nów – czy­ta­my w roz­mo­wie prze­pro­wa­dzo­nej przez PAP z Pio­trem Dobro­łęc­kim. Na papier trze­ba cze­kać przy­naj­mniej mie­siąc, a ceny rosną w przy­spie­szo­nym tem­pie. To wszyst­ko prze­kła­da się na prze­su­nię­cia pla­nów wydaw­ni­czych oraz poszu­ki­wa­nie zamien­ni­ków i doko­ny­wa­nie zmian w pro­jek­tach gra­ficz­nych – doda­je w roz­mo­wie z PAP Daniel Cichy, redak­tor naczel­ny i dyrek­tor Pol­skie­go Wydaw­nic­twa Muzycznego.

Jest coraz drożej

Opty­mi­zmem nie napa­wa­ją tak­że rosną­ce ceny. Jak oce­nił Daniel Cichy, w cią­gu ostat­nich mie­się­cy ceny papie­ru poszły w górę o oko­ło 50 proc. Podro­żał rów­nież kar­ton potrzeb­ny do pro­duk­cji okła­dek – tutaj ceny wzro­sły aż o 100 proc. Na sku­tek tych pod­wy­żek kosz­ty pro­duk­cji książ­ki poszy­bo­wa­ły w górę o nawet 30–40 proc. To jed­nak nie koniec pod­wy­żek – jak oce­nia dla PAP Sonia Dra­ga, pre­zes Pol­skiej Izby Ksią­żek, w 2022 roku może­my się spo­dzie­wać wzro­stu o kolej­ne 20 proc.

Mniej ksią­żek tra­fi na rynek

Wpraw­dzie więk­szość wydaw­nictw ma już zamknię­te pla­ny wydaw­ni­cze na 2022 roku, jed­nak na sku­tek pogar­sza­ją­cej się sytu­acji, mogą poja­wić się prze­su­nię­cia w ter­mi­nach, a nawet – rezy­gna­cja z nie­któ­rych tytu­łów, sko­men­to­wa­ła Sonia Dra­ga. Z dru­giej stro­ny, wydaw­cy uspo­ka­ja­ją, że mimo pro­ble­mów, nie moż­na mówić o koń­cu książ­ki papie­ro­wej. Jak zwra­ca uwa­gę Dobro­łęc­ki, obec­ne wyda­je się głów­nie pro­zę, obser­wo­wa­nym tren­dem jest tak­że wzrost zain­te­re­so­wa­nia cie­ka­wy­mi gra­ficz­nie wyda­nia­mi. Tym samym, zda­niem redak­to­ra naczel­ne­go Maga­zy­nu Lite­rac­kie­go Książ­ki, książ­ka podą­ża w kie­run­ku sta­nia się „ład­nym przed­mio­tem do posiadania”.

Źró­dła:

źró­dło money/pap