Końca dobiega co roku obchodzony Tydzień Zakazanych Książek. W tym okresie zwraca się uwagę na problem naruszania obywatelskich wolności związanych z czytelnictwem. Jeśli myśleliście, że cenzura literatury to temat pozostawiony w dalekiej przeszłości, nic bardziej mylnego. Po dzień dzisiejszy niektóre tytuły pod naciskami władz znikają z półek bibliotecznych czy nawet księgarnianych.
Tradycja obchodzenia Tygodnia Zakazanych Książek sięga lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku i została zapoczątkowana w Stanach Zjednoczonych. Tam w 1982 roku odbyła się głośna sprawa, kiedy to uczniowie jednej ze szkół w hrabstwie Nassau oskarżyli jej włodarzy o usunięcie z biblioteki pewnych tytułów, co naruszało prawa wynikające z Pierwszej Poprawki. Od tego czasu co roku w ostatnim tygodniu września odbywają się różnego rodzaju akcje i happeningi, których celem jest walka z tym procederem.
Oczywiście sprawa nie dotyczy tylko Stanów Zjednoczonych. Książki podlegają cenzurze na całym świecie, w niektórych państwach selekcja jest ostrzejsza, w innych nie przechodzą tylko najbardziej kontrowersyjne dzieła. Nie da się jednak ukryć, że to właśnie w USA sprawa zakazanych książek jest najszerzej komentowana i tam trwają najostrzejsze walki.
Sprawdźmy, jakie książki były w Stanach Zjednoczonych najczęściej zakazywane w ciągu ostatnich pięciu lat. Poniżej znajdziecie listę dwudziestu takich tytułów, które zostały wydane w Polsce.
Trzynaście powodów, Jay Asher – dyskusja o samobójstwie, która ponoć miała zwiększyć odsetek nastolatków targających się na własne życie
Absolutnie prawdziwy pamiętnik, Sherman Alexie – treści antyrodzinne, używki, wulgarny język, wyuzdanie seksualne i przemoc
Chłopiec z latawcem, Khaled Hosseini – przemoc seksualna, promowanie Islamu
Zabić drozda, Harper Lee – przemoc i nadmierne używanie wyjątkowo niepoprawnego i znienawidzonego w USA słowa „Nigger”
Z Tango jest nas troje, Peter Parnell, Justin Richardson – antyrodzinne treści, homoseksualizm, budzące kontrowersje polityczne i religijne poglądy
Pewnego lata, Mariko Tamaki, Jilian Tamaki – bohaterowie z kręgu LGBT, narkotyki, mocne sceny seksu
Szukając Alaski, John Green – nieodpowiednie dla grupy docelowej sceny zachęcające uczniów do eksperymentów seksualnych
Zmyśl coś, Chuck Palahniuk – treści eksponujące bluźnierstwo i seksualność; książka określana jest ohydną i wyjątkowo obraźliwą
Eleonora i Park, Rainbow Rowell – obraźliwy język
Pięćdziesiąt twarzy Greya, E.L. James – treści ukazujące wyuzdanie seksualne niedostosowane do grupy odbiorczej
Dziwny przypadek psa nocną porą, Mark Haddon – bluźnierstwo i promowanie ateizmu
Fun Home: Tragikomiks rodzinny, Alison Bechdel – przemoc i erotyzm przemycony w postaci gotyckich ilustracji
Habibi, Craig Thompson – nagość i sceny seksu nieodpowiednie dla grupy docelowej
Persepolis, Marjane Satrapi – hazard, obraźliwy język, politycznie i kulturowo niepoprawne treści
Saga, Brian Vaughan and Fiona Staples – antyrodzinna tematyka, nagość, seks i wulgarny język niedostosowane do grupy odbiorców
Skradzione życie, Jaycee Dugard – używki, obraźliwy język, nadmierne eksponowanie seksu
Kapitan Majtas, Dav Pilkey – wulgarny język i przemoc niedopasowane do grupy docelowej
Igrzyska śmierci, Suzanne Collins – budzące wątpliwości stanowisko dotyczące religii
Gnat, Jeff Smith – polityczne kontrowersje, rasizm, przemoc
Biblia – przyczyny religijne.
Więcej o cenzurowanych książkach pisaliśmy TUTAJ, zapraszamy do lektury 🙂
Przygotował Oskar Grzelak