Kraków posiada przystanki literackie!

Z oka­zji Świa­to­we­go Dnia Książ­ki i Praw Autor­skich na uli­cach Kra­ko­wa poja­wi­ły się mul­ti­me­dial­ne Przy­stan­ki Lite­rac­kie Mia­sta Lite­ra­tu­ry UNESCO. Przy­bli­żą podró­żu­ją­cym komu­ni­ka­cją miej­ską waż­ne posta­ci pisa­rzy zwią­za­nych z Kra­ko­wem. Na jed­nym z nich Joseph Con­rad spo­glą­da w bez­kres afry­kań­skiej dżun­gli, dwa inne zdo­bią tema­ty z prac Sta­ni­sła­wa Wyspiań­skie­go, na kolej­nym odnaj­dzie­my nawią­za­nia do twór­czo­ści Sta­ni­sła­wa Lema, a na jesz­cze innych – moty­wy inspi­ro­wa­ne Awan­gar­dą Kra­kow­ską i jej pismem  „Zwrot­ni­ca”. O wyko­na­nie pro­jek­tów przy­stan­ków popro­szo­no wybit­nych kra­kow­skich arty­stów gra­fi­ków, m.in. Prze­mka Dębow­skie­go, Mate­usza Koł­ka i Toma­sza Budzy­nia. Dzię­ki współ­pra­cy z Woblin­kiem i wyko­rzy­sta­niu modu­łu Czy­taj PL w apli­ka­cji Woblink, każ­dy może pobrać za dar­mo ebo­oki, audio­bo­oki i mate­ria­ły mul­ti­me­dial­ne dostęp­ne na przy­stan­kach. Akcję orga­ni­zu­ją: Mia­sto Kra­ków, Kra­kow­skie Biu­ro Festi­wa­lo­we, Muzeum Naro­do­we w Kra­ko­wie i fir­ma AMS – Mece­nas Kul­tu­ry Kra­ko­wa. Przy­stan­ki pozo­sta­ną w Kra­ko­wie do koń­ca paź­dzier­ni­ka i będą nie­ustan­nie uzu­peł­nia­ne o nowe tre­ści cyfro­we  i literackie.

„Pre­tek­stem do tej zakro­jo­nej na sze­ro­ką ska­lę akcji są nie­zwy­kłe jubi­le­usze: Rok Con­ra­da, Rok Wyspiań­skie­go, Rok Awan­gar­dy Kra­kow­skiej oraz zbli­ża­ją­ce się obcho­dy stu­le­cia uro­dzin Sta­ni­sła­wa Lema” – wyli­cza Andrzej Kulig, Zastęp­ca Pre­zy­den­ta Mia­sta Kra­ko­wa ds. Poli­ty­ki Spo­łecz­nej, Kul­tu­ry i Pro­mo­cji Mia­sta. – „Czas inau­gu­ra­cji pro­jek­tu wybra­li­śmy nie­przy­pad­ko­wo: to wła­śnie 23 kwiet­nia na całym świe­cie obcho­dzo­ny jest Dzień Książ­ki i Praw Autor­skich. Nato­miast jako miej­sca spo­tkań z lite­ra­tu­rą zapro­po­no­wa­li­śmy skrzy­żo­wa­nia waż­nych tras komu­ni­ka­cyj­nych, węzły prze­siad­ko­we i uli­ce Kra­ko­wa, mia­sta – któ­re od 2013 roku nosi zaszczyt­ne mia­no Mia­sta Lite­ra­tu­ry UNESCO”.

Do pro­jek­tu wybra­no sześć kra­kow­skich przy­stan­ków komu­ni­ka­cji miej­skiej (TAURON Are­na Kra­ków Wie­czy­sta, Cen­trum Kon­gre­so­we ICE przy Cen­trum Sztu­ki i Tech­ni­ki Japoń­skiej Mang­gha, Osie­dle Jagiel­loń­skie w stro­nę Ron­da Hipo­kra­te­sa, Ron­do Matecz­ne­go, Fil­har­mo­nia Kra­kow­ska i Plac Inwa­li­dów), zlo­ka­li­zo­wa­nych przy naj­więk­szych węzłach prze­siad­ko­wych. Na pół roku zamie­nio­no je w wyjąt­ko­wą gale­rię, pre­zen­tu­ją­cą moty­wy lite­rac­kie, cha­rak­te­ry­stycz­ne dla wiel­kich twór­ców: Sta­ni­sła­wa Wyspiań­skie­go, Jose­pha Con­ra­da, Sta­ni­sła­wa Lema i poetów spod zna­ku Awan­gar­dy Kra­kow­skiej. „Miesz­kań­cy Kra­ko­wa zauwa­żą je bez tru­du. Każ­da z wiat jest małym dzie­łem sztu­ki zapro­jek­to­wa­nym przez zna­ne­go arty­stę gra­fi­ka. – pod­kre­śla Robert Pia­skow­ski, Zastęp­ca Dyrek­to­ra ds. Pro­gra­mo­wych Kra­kow­skie­go Biu­ra Festi­wa­lo­we­go, ope­ra­to­ra pro­gra­mu Kra­ków Mia­sto Lite­ra­tu­ry UNESCO, w ramach któ­re­go reali­zo­wa­ny jest prio­ry­tet: Lite­ra­tu­ra i prze­strzeń publicz­na.  – Do pro­jek­tu zapro­si­li­śmy m.in.: Prze­mka Dębow­skie­go – cenio­ne­go auto­ra okła­dek książ­ko­wych, m.in. serii okła­dek do nowe­go wyda­nia dzieł Sta­ni­sła­wa Lema, Toma­sza Budzy­nia – auto­ra pla­ka­tów i kre­acji wyda­rzeń oraz Mate­usza Koł­ka, któ­ry ma na swo­im kon­cie współ­pra­cę z naj­więk­szy­mi pol­ski­mi tytu­ła­mi pra­so­wy­mi, a tak­że jest auto­rem murali”.

(Mapa przy­stan­ków)

For­ma Przy­stan­ku Awan­gar­dy Kra­kow­skiej, zapro­jek­to­wa­ne­go przez Toma­sza Budzy­nia, nawią­zu­je do pierw­szych awan­gar­do­wych fascy­na­cji nowo­cze­snym mia­stem, szyb­ko­ścią i mecha­ni­ką. Opra­wa gra­ficz­na Przy­stan­ku Jose­pha Con­ra­da jest dzie­łem zna­ne­go kra­kow­skie­go gra­fi­ka– Mate­usza Koł­ka. Jego pro­jekt nawią­zu­je do ory­gi­nal­nej wyobraź­ni auto­ra „Jądra ciem­no­ści”. Na tym przy­stan­ku uczest­ni­cy będą nie tyl­ko podzi­wiać nie­zwy­kły pro­jekt gra­fi­ka ale, tak­że repor­ta­że z archi­wal­nych edy­cji Festi­wa­lu Con­ra­da. Z kolei Przy­sta­nek Sta­ni­sła­wa Lema, zapro­jek­to­wa­ny przez Prze­mka Dębow­skie­go, zachwy­ci odbior­cę bogac­twem fan­ta­stycz­nych świa­tów auto­ra i traf­no­ścią futu­ry­stycz­nej wizji, urze­czy­wist­nia­ją­cej się dziś na naszych oczach.

Aż dwa przy­stan­ki – na Pla­cu Inwa­li­dów oraz koło Fil­har­mo­nii Kra­kow­skiej – inspi­ro­wa­ne są twór­czo­ścią Sta­ni­sła­wa Wyspiań­skie­go. Dużą wysta­wę prac tego arty­sty otwo­rzy w listo­pa­dzie Muzeum Naro­do­we w Kra­ko­wie, jeden z part­ne­rów akcji. Na eks­po­zy­cji będzie moż­na oglą­dać nie tyl­ko kolek­cję malar­stwa por­tre­to­we­go i pej­za­żo­we­go kra­kow­skie­go geniu­sza, ale rów­nież pro­jek­ty witra­ży do okien kate­dry wawel­skiej, kościo­ła Fran­cisz­ka­nów i Domu Towa­rzy­stwa Lekar­skie­go, rysun­ki ołów­kiem, tuszem i węglem, pro­jek­ty  sce­no­gra­ficz­ne oraz  typo­gra­ficz­ne, a tak­że archi­wal­ne foto­gra­fie. Inspi­ro­wa­ne twór­czo­ścią Sta­ni­sła­wa Wyspiań­skie­go przy­stan­ki to pra­ce kra­kow­skie­go stu­dia pro­jek­to­we­go ARTFM. Ten pod Fil­har­mo­nią inspi­ro­wa­ny jest witra­ża­mi, któ­re moż­na zoba­czyć w pobli­skim koście­le fran­cisz­ka­nów. Przy­sta­nek przy Pla­cu Inwa­li­dów zapra­sza do wej­ścia w widzia­ne oczy­ma Wyspiań­skie­go baśnio­we Plan­ty o świ­cie. „Cie­szę się nie­zmier­nie, że Wyspiań­ski, o któ­rym Kra­ków tro­chę ostat­nio zapo­mniał, wra­ca do swo­je­go mia­sta. Temu słu­ży wysta­wa, któ­rą otwo­rzy­my w listo­pa­dzie w Muzeum Naro­do­wym w Kra­ko­wie, ale rów­nież takie akcje, jak Przy­stan­ki Lite­rac­kie czy powsta­nie Szla­ku Sta­ni­sła­wa Wyspiań­skie­go” – mówi Łukasz Gaweł, zastęp­ca Dyrek­to­ra MNK ds. Stra­te­gii, Roz­wo­ju i Komunikacji.

Orga­ni­za­to­rzy: Mia­sto Kra­ków, Kra­kow­skie Biu­ro Festi­wa­lo­we, Muzeum Naro­do­we w Kra­ko­wie i AMS.

Part­ner stra­te­gicz­ny: Woblink/CzytajPL.

Part­ne­rzy akcji: Wydaw­nic­two Lite­rac­kie, Wydaw­nic­two ZNAK, Biblio­te­ka Inter­ne­to­wa Wol­ne Lek­tu­ry, Wydaw­nic­two Uni­ver­si­tas , www.lem.pl.

Pro­jekt wspie­ra Zarząd Infra­struk­tu­ry Komu­nal­nej i Trans­por­tu w Krakowie.

źró­dło: infor­ma­cja prasowa