Rozmaite kursy pisania cieszą się ogromną popularnością, ale platforma BBC Maestro jako pierwsza na świecie postanowiła wprowadzić do swojej oferty kurs prowadzony przez „wskrzeszoną” królową kryminałów – Agathę Christie. Wbrew pozorom to nie zwiastun kolejnego odcinka „Black Mirror”.
W pierwszym odcinku drugiego sezonu „Black Mirror” zatytułowanym „Be Right Back” (Zaraz wracam) obserwujemy, jak Martha (w tej roli Hayley Atwell) nie może pogodzić się ze śmiercią swojego partnera Asha (Domhnall Gleeson), więc postanawia skorzystać z innowacyjnej, eksperymentalnej usługi, w której na podstawie cyfrowych śladów (mejli, smsów, wpisów w mediach społecznościowych) sztuczna inteligencja kreuje awatar zmarłej osoby. Martha spędza całe dnie rozmawiając z „Ashem” przez komunikatory internetowe i telefonicznie, aż w końcu zamawia androida wyglądającego dokładnie jak jej ukochany. Odcinek został wyemitowany w 2013 roku, od tego czasu powstały startupy HereAfter AI, SeanceAI i StoryFile mające umożliwić rozmowę z cyfrowo „wskrzeszonymi” zmarłymi. Nad stworzeniem podobnej technologii myśli Google.
W tym miesiącu rzeczywistość poszła krok dalej niż „Black Mirror” – 1 maja 2025 roku w Phoenix w Arizonie, w dniu ogłoszenia wyroku skazującego Gabriela Horcasitasa za nieumyślne spowodowanie śmierci Christophera Pelkeya, rodzina zmarłego zaprezentowała wideo, w którym wykreowany przez AI Pelkey wybacza Horcasitasowi. „Zmarły” powiedział, że żałuje, że musieli się spotkać w takich okolicznościach, ponieważ w innym życiu mogliby zostać przyjaciółmi, a także, że wierzy w Boga, który przebacza, więc on też udziela przebaczenia swojemu mordercy. Następnie „Pelkey” zachęcił do kochania siebie nawzajem, ponieważ nie wiemy, ile czasu nam pozostało. Sędzia Todd Lang oświadczył, że uwielbia tę sztuczną inteligencję i skazał Horcasitasa na 10,5 roku więzienia… czyli o rok więcej niż wnioskowała prokuratora. Stacey Wales, siostra Christophera Pelkeya i autorka słów, które wypowiedział „zmarły”, oświadczyła, że nie miała zamiaru wpływać na wyrok, a jedynie upamiętnić brata i pokazać, jak strata wpłynęła na jego bliskich.
„Przywrócenie” Agathy Christie miało miejsce zaledwie dzień wcześniej, bo 30kwietnia 2025 roku, i choć nie będzie mieć tak dramatycznego wpływu na ludzkie życie, ale bez wątpienia jest decyzją kontrowersyjną. Prowadzony przez „nią” kurs pisarstwa trafił na platformę edukacyjną BBC Maestro – zawiera 11 materiałów wideo, 78 stron notatek z kursu oraz stustronicowy zeszyt ćwiczeń zawierający kilkadziesiąt zadań.
– Kurs Agathy został stworzony przy ścisłej współpracy jej rodziny reprezentowanej przez jej prawnuka Jamesa Pricharda, który udostępnił nigdy wcześniej niepublikowaną dokumentację i wywiady, aby zapewnić wysoką jakość lekcji oraz wnuka Matthew, który wspomina babcię z głęboką miłością i uczuciem. Widząc, jak kreowano Agathę na potrzeby kursu BBC Maestro, Matthew zareagował: „To po prostu niezwykłe” – zapewnia BBC Maestro na stronie kursu.
Nad stworzeniem kursu miało pracować przez dwa lata niemal 100 osób, m.in. studiowały one sposób pisania oraz mówienia Agathy Christie, aby jak najlepiej odzwierciedlić jej wiedzę i styl. Wizerunek pisarki został stworzony poprzez połączenie cyfrowej technologii oraz gry aktorskiej Vivien Keene. Głos pisarki został zrekonstruowany dzięki AI.
– Skrupulatnie połączyliśmy słowa samej Agathy Christie z jej listów, wywiadów i pism. Obserwowanie, jak jej spostrzeżenia stają się rzeczywistością, było głęboko poruszającym doświadczeniem – zapewnia dr Mark Aldridge, jeden z czołowych badaczy twórczości pisarki, który opracował porady wspólnie z zespołem, w skład którego weszli Michelle Kazmer, Gray Robert Brown oraz Jamie Bernthal-Hooker.
Agatha Christie zmarła w 1976 roku, pozostawiła po sobie 66 powieści detektywistycznych oraz 14 zbiorów opowiadań. Brytyjska autorka pozostaje najlepiej sprzedającą się pisarką wszechczasów, a stworzone przez nią postaci – Herkules Poirot i panna Marple – do dziś żyją w naszej świadomości.
BBC Maestro jest edukacyjną platformą streamingową mającą zapewnić szeroki dostęp do kursów prowadzonych przez szanowanych na całym świecie ekspertów. Platforma umożliwia zakup pojedynczego kursu lub wykupienie rocznej subskrypcji. BBC Maestro nie oferuje bezpłatnego okresu próbnego, choć w ciągu 30 dni można zrezygnować z subskrypcji i wystąpić o zwrot pieniędzy. Roczny dostęp do platformy kosztuje 120 dolarów czyli około 450 złotych. Dożywotni dostęp do pojedynczego kursu kosztuje 89 dolarów. Platforma jest dostępna w wybranych krajach, m.in. w Wielkiej Brytanii, USA i Kanadzie; nie wiadomo, czy i kiedy trafi do Polski. Mimo nazwy, BBC Maestro nie jest własnością brytyjskiego nadawcy publicznego BBC (British Broadcasting Corporation), ale komercyjną inicjatywą korzystającą z licencji BBC Studios. BBC Studios odpowiada za sprzedaż programów i licencji, współprace medialne i inne działania niezwiązane z finansowaniem publicznym.
Choć decyzja o „wskrzeszeniu” Agathy Christie jest kontrowersyjna, warto zauważyć, że różni się od innych prób „przywracania” znanych osób przez sztuczną inteligencję. Choć posłużono się wizerunkiem zmarłej pisarki, to zespół specjalistów opracował słowa, które wypowiadała i porady, których udzielała w ciągu życia, co zdecydowanie różni się od użycia generatywnej sztucznej inteligencji do wykreowania wypowiedzi choćby sztucznej „Wisławy Szymborskiej”, która na antenie OFF Radia Kraków „komentowała” m.in. „Empuzjon” Olgi Tokarczuk czy „Wegetariankę” Han Kang w rozmowie z innym botem, dla odmiany udającym dziennikarkę.
Anna Tess Gołębiowska
Zdjęcie główne: Agatha Christie wykreowana przez BBC Maestro, w roli pisarki Vivien Keene
Czytaj też: Jest zapowiedź wywiadu bota z martwym Stanisławem Lemem. Wojciech Orliński komentuje
Czytaj też: Margaret Atwood, Nora Roberts, Suzanne Collins i inni przeciwko AI. List otwarty 8 tysięcy pisarek i pisarzy
Czytaj też: George R.R. Martin, John Grisham i inni pozywają OpenAI. Czy ChatGPT spiracił ich książki?
Czytaj też: Na Amazonie sprzedawano książki AI podszywającego się pod Jane Friedman. Pod jej nazwiskiem!
