Jak powstały Bene Gesserit? HBO prezentuje zwiastun prequela „Diuny”!

Paul Atry­da, głów­ny boha­ter „Diu­ny”, był synem lady Jes­si­ki nale­żą­cej do żeń­skie­go zako­nu Bene Ges­se­rit. Naj­now­szy serial roz­gry­wa­ją­cy się w uni­wer­sum stwo­rzo­nym przez Fran­ka Her­ber­ta poświę­co­ny będzie wła­śnie temu nie­zwy­kłe­mu sto­wa­rzy­sze­niu. Zobacz­cie, jak wyglą­da­ją na ekra­nie jego pierw­sze członkinie!

„Dzie­sięć tysię­cy lat przed naro­dzi­na­mi Pau­la Atry­dy, zanim wszech­świat poznał nas jako Bene Ges­se­rit, zawią­za­ły­śmy sio­strzeń­stwo, któ­re mia­ło poma­gać odróż­nić praw­dę od kłamstw” – tymi sło­wa­mi roz­po­czy­na się pierw­szy zwia­stun sze­ścio­od­cin­ko­we­go seria­lu „Diu­na. Proroctwo”.

Pre­mie­ra seria­lu zosta­ła zapla­no­wa­na na jesień tego roku. Pro­duk­cja prze­cho­dzi­ła wie­le meta­mor­foz. Powsta­wa­ła pod robo­czym tytu­łem „Diu­na: Sio­strzeń­stwo” (Dune: The Sister­ho­od), ale pod koniec zeszłe­go roku zosta­ła prze­mia­no­wa­na na „Diu­na: Pro­roc­two” (Dune: Pro­phe­cy). Pier­wot­nie za serial miał odpo­wia­dać Johan Renck, reży­ser Czar­no­by­la, ale nie uda­ło mu się osią­gnąć poro­zu­mie­nia z sze­fo­stwem plat­for­my Max (wcze­śniej: HBO Max), któ­re mia­ło zupeł­nie inną wizję pro­duk­cji. Zre­zy­gno­wa­ła też Shir­ley Hen­der­son, któ­ra mia­ła zagrać jed­ną z sióstr Harkonnen.

Osta­tecz­nie głów­ną reży­ser­ką zosta­ła Anna Foer­ster wspie­ra­na przez Joh­na Came­ro­na i Richar­da J. Lewisa.

W seria­lu wystą­pią: Tra­vis Fim­mel (jako Desmond Hart), Camil­la Beeput (jako Wie­leb­na Mat­ka Doro­tea), Sarah Lam (jako Hagal Tru­th­say­er; jest to nazwi­sko zna­czą­ce brzmią­ce Praw­do­mów­czy­ni), Emi­ly Wat­son (jako Valya Har­kon­nen), Oli­via Wil­liams (jako Tula Har­kon­nen), Jodhi May (jako Nata­lya), Mark Strong (jako Impe­ra­tor Javic­co Cor­ri­no), Sarah-Sofie Bous­sni­na (jako księż­nicz­ka Ynez), Josh Heu­ston (jako Con­stan­ti­ne), Chloe Lea (jako Lila), Jade Ano­uka (jako Sio­stra The­odo­sia), Faoile­ann Cun­nin­gham (jako Sio­stra Jen), Aoife Hinds (jako Sio­stra Eme­li­ne), Flo­ra Mont­go­me­ry (jako Praw­do­mów­czy­ni Vera), Tes­sa Bon­ham Jones (jako Lady Shan­non Riche­se), Lau­ra Howard (jako Orla Riche­se), Cal­lum Coates (jako Lord Hagal), Edward Davis (jako Har­row Har­kon­nen), Jihae (jako Wie­leb­na Mat­ka Kasha), Han­nah Kha­li­que-Brown (jako Sio­stra Faro­uz) i inni.

Bene Ges­se­rit to eks­klu­zyw­ny matriar­chal­ny zakon. Jego człon­ki­nie kon­cen­tro­wa­ły się na roz­wo­ju fizycz­nym i psy­chicz­nym do tego stop­nia, że zwy­kłym ludziom ich umie­jęt­no­ści wyda­wa­ły się magią. Dzię­ki nie­zwy­kłe­mu zmy­sło­wi obser­wa­cji potra­fi­ły wychwy­cić naj­mniej­szy fałsz, dzię­ki cze­mu mogły peł­nić role Praw­do­mów­czyń – osób będą­cych ludz­ki­mi wykry­wa­cza­mi kłamstw. Potra­fi­ły też modu­lo­wać swój głos tak, by tra­fić wprost do pod­świa­do­mo­ści oso­by słu­cha­ją­cej i wydać roz­kaz, któ­re­mu ta nie potra­fi­ła­by się sprze­ci­wić. potra­fi­ły też pano­wać nad swo­im cia­łem do tego stop­nia, by kon­tro­lo­wać cią­żę i zade­cy­do­wać, czy uro­dzą cór­kę czy syna.

Podob­nie jak wie­le innych posta­ci z uni­wer­sum stwo­rzo­ne­go przez Fran­ka Her­ber­ta, Bene Ges­se­rit zaży­wa­ły przy­pra­wę, czy­li melanż. Jed­no­ra­zo­we przy­ję­cie ogrom­nej daw­ki przy­pra­wy dawa­ło im dostęp do pamię­ci komór­ko­wej prze­cho­wu­ją­cej wspo­mnie­nia wszyst­kich żeń­skich przod­kiń. Nie potra­fi­ły jed­nak dostać się do wspo­mnień przod­ków, a żaden męż­czy­zna do tej pory nie prze­żył kon­tak­tu z taką ilo­ścią przy­pra­wy. Bene Ges­se­rit opra­co­wa­ły więc skom­pli­ko­wa­ny pro­gram euge­nicz­ny, któ­ry miał zakoń­czyć się naro­dzi­na­mi Kwi­satz Hade­rach – męż­czy­zny zdol­ne­go się­gnąć do wspo­mnień wszyst­kich przod­ków i przod­kiń oraz zdol­ne­go prze­wi­dzieć przy­szłość. Kwi­satz Hade­rach miał im dać zako­no­wi nad całym wszech­świa­tem. Pro­gram euge­nicz­ny trwał przez poko­le­nia, a Bene Ges­se­rit cier­pli­wie kolek­cjo­no­wa­ły pożą­da­ne geny poprzez aran­żo­wa­nie mał­żeństw i kon­ku­bi­na­tów pomię­dzy swo­imi człon­ki­nia­mi a przed­sta­wi­cie­la­mi waż­nych rodów.

Jed­nym z ostat­nich ogniw pro­gra­mu euge­nicz­ne­go była lady Jes­si­ca, któ­ra jed­nak sprze­ci­wi­ła się roz­ka­zo­wi i zamiast cór­ki uro­dzi­ła syna – Pau­la Atry­dę. Było to nie­ocze­ki­wa­ne wyda­rze­nie, ponie­waż Bene Ges­se­rit, nawet jako żony i kon­ku­bi­ny, zawsze utrzy­my­wa­ły lojal­ność wobec zako­nu i jego celów, a nie swo­ich rodzin.

Ory­gi­nal­na seria Fran­ka Her­ber­ta zaty­tu­ło­wa­na „Kro­ni­ki Diu­ny” skła­da się z sze­ściu tomów. Są to: „Diu­na”, „Mesjasz Diu­ny”, „Dzie­ci Diu­ny”, „Bóg Impe­ra­tor Diu­ny”, „Here­ty­cy Diu­ny” oraz „Diu­na: Kapi­tu­larz”. Dwa kolej­ne tomy „Kro­nik Diu­ny” napi­sa­li Brian Her­bert i Kevin J. Ander­son, są to: „Łow­cy z Diu­ny” oraz „Czer­wie z Diuny”.

Póź­niej Brian Her­bert i Kevin J. Ander­son napi­sa­li też roz­sze­rze­nie uni­wer­sum w posta­ci serii pobocz­nych, któ­ry­mi są: „Pre­lu­dium Diu­ny” („Ród Atry­dów”, „Ród Har­kon­ne­nów”, „Ród Cor­ri­nów”), „Legen­dy Diu­ny” („Dżi­had Butle­riań­ski”, „Kru­cja­ta prze­ciw maszy­nom”, „Bitwa pod Cor­ri­nem”), „Boha­te­ro­wie Diu­ny” („Paul z Diu­ny”, „Wichry Diu­ny”, „Księż­nicz­ka z Diu­ny”), „Wiel­kie Szko­ły Diu­ny” („Zgro­ma­dze­nie Żeń­skie z Diu­ny”, „Men­ta­ci Diu­ny”, „Nawi­ga­to­rzy Diu­ny”), „Try­lo­gia Kala­da­nu” („Ksią­żę Kala­da­nu”, „Pani Kala­da­nu”, „Dzie­dzic Kala­da­nu”) oraz dwie nie­na­le­żą­ce do żad­nej serii powie­ści, czy­li „Dro­ga do Diu­ny” oraz „Pia­ski Diuny”.

Wśród powie­ści autor­stwa Bria­na Her­ber­ta i Kevi­na J. Ander­so­na są licz­ne pre­qu­ele „Kro­nik Diu­ny”. Nie­któ­re dzie­ją się zale­d­wie kil­ka­dzie­siąt lat przed głów­ną serią, ale inne – o wie­le wcze­śniej. „Legen­dy Diu­ny” roz­gry­wa­ją się wła­śnie dzie­sięć tysię­cy lat przed wyda­rze­nia­mi opi­sa­ny­mi przez Fran­ka Her­ber­ta, z kolei „Wiel­kie Szko­ły Diu­ny” poka­zu­ją roz­wój sto­wa­rzy­sze­nia Bene Ges­se­rit, jest więc bar­dzo moż­li­we, że oso­by two­rzą­ce serial inspi­ro­wa­ły się tymi powie­ścia­mi. Jed­no­cze­śnie „Diu­na: Pro­roc­two” nie jest bez­po­śred­nią adap­ta­cją żad­nej z ksią­żek, może­my więc spo­dzie­wać się spo­rej swo­bo­dy w podej­ściu do mate­ria­łu źródłowego.

Serial „Diu­na: Pro­roc­two” powstał dzię­ki popu­lar­no­ści fil­mów „Diu­na” (2021) oraz „Diu­na: część dru­ga” (2024) w reży­se­rii Deni­sa Villeneuve’a. W rolę Pau­la Atry­dy wcie­lił się w nich Timo­thée Cha­la­met, jego kon­ku­bi­nę Sha­ni zagra­ła Zen­daya, a lady Jes­si­kę – Rebec­ca Ferguson.

Anna Tess Gołębiowska