Jury Nagrody Literackiej „Nike” doceniło w 2023 roku Zytę Rudzką i jej powieść „Ten się śmieje, kto ma zęby”. Grzegorz Piątek otrzymał Nagrodę Nike Czytelników za książkę „Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920–1939”.
W gronie nominowanych do Literackiej Nagrody „Nike” 2023 znalazło się 20 książek, z których 7 zakwalifikowanych zostało do ścisłego finału. Tak przedstawiał się skład finałowy:
• Wiktoria Bieżuńska: „Przechodząc przez próg, zagwiżdżę”, Cyranka
• Anna Bikont: „Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie”, Wydawnictwo Czarne
• Mateusz Górniak: „Trash story”, Wydawnictwo Ha!art
• Grzegorz Piątek: „Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920–1939”, Wydawnictwo W.A.B.
• Zyta Rudzka: „Ten się śmieje, kto ma zęby”, Wydawnictwo W.A.B.
• Piotr Sommer: „Lata praktyki”, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
• Ilona Wiśniewska: „Migot. Z krańca Grenlandii”, Wydawnictwo Czarne
Tak natomiast prezentowały się pozostałe nominacje:
• Andrzej Bieńkowski: „Trzymałem węża w garści”, Prószyński i S‑ka
• Konstanty Gebert: „Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło”, Agora
• Olga Górska: „Nie wszyscy pójdziemy do raju”, Drzazgi
• Sabina Jakubowska: „Akuszerki”, wyd. Relacja
• Jarosław Kurski: „Dziady i dybuki. Opowieść dygresyjna”, wyd. Agora
• Natalia Malek: „Obręcze”, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu
• Tomasz S. Markiewka: „Nic się nie działo. Historia życia mojej babki”, Wydawnictwo Czarne
• Aleksandra Młynarczyk-Gemza: „Zapiski wariatki”, Znak
• Andrzej Muszyński: „Dom ojców”, Wydawnictwo Czarne
• Patryk Pufelski: „Pawilon małych ssaków”, Karakter
• Katarzyna Szaulińska: „Czarna ręka, zsiadłe mleko”, Filtry
• Wit Szostak: „Szczelinami”, Powergraph
• Małgorzata Żarów: „Zaklinanie węży w gorące wieczory”, Wydawnictwo Czarne
Nagroda Literacka Nike była wzorowana na brytyjskim Bookerze i powstała w 1997 roku z inspiracji Henryki Bochniarz. Celem nagrody jest promocja polskiej literatury współczesnej, ze szczególnym uwzględnieniem powieści. Fundatorami Nagrody Literackiej Nike są „Gazeta Wyborcza” i Fundacja Agory. Na nagrodę składają się statuetka przedstawiająca mitologiczną Nike zaprojektowaną przez Gustawa Zemłę oraz nagrodę finansową w wysokości 100 tysięcy złotych.
Tegoroczną laureatkę Literackiej Nagrody „Nike” poznaliśmy 1 października w czasie gali zorganizowanej w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego. Była to już 27. edycja tej nagrody.
– Dziś nagradzamy Weryzm. Po wahaniu zapisuję to wielką literą, choć słownikowe znaczenie, wskazujące na technikę odwzorowania rzeczywistości, dałoby dobry napęd interpretacji powieści Zyty Rudzkiej – wszak jej postacie i ich środowisko, zdają się podobne do czegoś znanego, sąsiedzkiego. Wystarczyłoby wejść do miejskiego zakamarka, w poprzek dzielnicy, by rozpoznać scenerię. W podupadłych zakładach rzemieślniczych czeka na nas Weryzm, ten pisany wielką literą – mocna, suwerenna kobieta, bez ceregieli wykonująca swój fach – strzeżenie, czesanie, żegnanie. Nagradzając Zytę Rudzką za powieść „Ten się śmieje, kto ma zęby” wyróżniamy istotną, angażującą czytelniczo prozę, fikcję tak porywającą, że odpowiada na pytania zadawane realności – mówiła przewodnicząca jury Inga Iwasiów w laudacji na cześć Zyty Rudzkiej, autorki powieści „Ten się śmieje, kto ma zęby”.
W gronie jurorskim oprócz Ingi Iwasiów zasiadali: Przemysław Czapliński, Justyna Jaworska, Tadeusz Nyczek, Masza Potocka, Krzysztof Siwczyk, Maria Topczewska oraz Maria Zmarz-Koczanowicz.
Od samego początku, oprócz Literackiej Nagrody „Nike”, przyznawana jest też Nike Czytelników – wyboru dokonali czytelnicy i czytelniczki „Gazety Wyborczej” oraz portalu Wyborcza.pl. W tym roku otrzymał ją Grzegorz Piątek za książkę „Gdynia obiecana. Miasto, modernizm, modernizacja 1920–1939”.
Anna Tess Gołębiowska
zdjęcie materiały prasowe
