Prestiżowa Nagroda Bookera została przyznana Annie Burns za powieść Milkman

16 paź­dzier­ni­ka kapi­tu­ła Nagro­dy Booke­ra ogło­si­ła lau­re­ata. Pod­czas gali prze­wod­ni­czą­cy zapew­niał, że każ­dy z sze­ściu fina­ło­wych tytu­łów wyróż­niał się języ­ko­wą inno­wa­cyj­no­ścią. Nie­mniej zwy­cięz­ca mógł być tyl­ko jeden. Osta­tecz­nie to powieść Anny Burns zachwy­ci­ła jury naj­bar­dziej. Wraz z suk­ce­sem Milk­ma­na pre­sti­żo­wa nagro­da po raz pierw­szy w jej histo­rii powę­dro­wa­ła do rąk oby­wa­te­la Irlan­dii Północnej.

Milk­man jest trze­cią powie­ścią Anny Burns. Jej akcja roz­gry­wa się w Bel­fa­ście pod­czas okre­su tak zwa­nych Kło­po­tów (The Tro­ubles), czy­li kon­flik­tu o pod­ło­żu etnicz­no-poli­tycz­nym, roz­gry­wa­ją­cym się na obsza­rze całej Irlan­dii Pół­noc­nej. Nar­ra­tor­ką opo­wie­ści jest osiem­na­sto­let­nia dziew­czy­na, któ­ra sta­je się obiek­tem sek­su­al­ne­go napa­sto­wa­nia ze stro­ny o wie­le star­sze­go męż­czy­zny, człon­ka para­mi­li­tar­nej orga­ni­za­cji, tytu­ło­we­go mleczarza.

Nikt z nas nigdy wcze­śniej nie czy­tał cze­goś takie­go. Anna Burns rzu­ca wyzwa­nie kon­wen­cjo­nal­ne­mu myśle­niu i for­mie, posłu­gu­jąc się zaska­ku­ją­cą i wcią­ga­ją­cą pro­zą. To histo­ria bru­tal­no­ści, sek­su­al­nych naru­szeń i opo­ru połą­czo­na z cię­tym humo­rem, powie­dział Kwa­me Antho­ny Appiah, prze­wod­ni­czą­cy skła­du sędziowskiego.

Powieść Anny Burns cha­rak­te­ry­zu­je się ogrom­ną uni­wer­sal­no­ścią. Mimo że akcja osa­dzo­na jest w Irlan­dii Pół­noc­nej, to ani razu tak napraw­dę nie pada nazwa kra­ju czy same­go mia­sta. Rów­nież boha­te­ro­wie nie są przed­sta­wia­ni z imie­nia czy nazwi­ska; funk­cjo­nu­ją zamiast tego okre­śle­nia opi­so­we, jak wła­śnie mle­czarz czy śred­nia sio­stra (mid­dle sister).

Sek­ciar­stwo i podzia­ły w Irlan­dii odgry­wa­ją ogrom­ną rolę w powie­ści. Irlan­dia Pół­noc­na nie jest jed­nak jedy­nym miej­scem na świe­cie z podzie­lo­nym spo­łe­czeń­stwem (…) T.S. Eliot powie­dział, że nie moż­na być uni­wer­sal­nym, nie będąc kon­kret­nym, a to jest i kon­kret­ne, i genial­nie uni­wer­sal­ne, mówił Kwa­me Antho­ny Appiah.

Anna Burns przy­ję­ła pamiąt­ko­wą sta­tu­et­kę oraz czek na 50 tysię­cy fun­tów. Pod­czas kon­fe­ren­cji zapy­ta­na, co zro­bi z tymi pie­niędz­mi, odpo­wie­dzia­ła: Pozbę­dę się dłu­gów i będę żyła za to, co zostanie.

Poni­żej przed­sta­wia­my listę pozo­sta­łych pię­ciu powie­ści, któ­re zna­la­zły się w ści­słym fina­le Nagro­dy Bookera:
Eve­ry­thing Under, Daisy Johnson,
Washing­ton Black, Esi Edugyan,
The Mars Room, Rachel Kushner,
The Over­sto­ry, Richard Powers,
The Long Take, Robin Robertson.

Przy­go­to­wał Oskar Grzelak