24 lipca 1802 roku urodził się jeden z najwybitniejszych francuskich pisarzy Alexandre Dumas, autor “Trzech muszkieterów” i “Hrabiego Monte Christo”. Dumas wielokrotnie opierał swoje książki na prawdziwych wydarzeniach historycznych, głównie dotyczących Francji. Z okazji rocznicy jego urodzin warto zwrócić uwagę na kilka ciekawych faktów z jego życia.
Pochodzenie
Alexandre Dumas urodził się w małym miasteczku Villers-Cotterets, które znajduje się około 100 kilometrów od Paryża. Ojciec Aleksandra, Thomas, służył we francuskiej armii i doszedł w niej aż do stopnia generała. Największy awans zdobył w czasie rewolucji francuskiej, gdy jeszcze królowały hasła równości i braterstwa. Po przemianach politycznych niestety został odsunięty od służby. Mimo, że zrobił w wojsku ogromną karierę, nigdy nie został odznaczony orderem Legii Honorowej. Ba! Zaraz po rewolucji został zawieszony, odsunięty od wojska, a nawet trafił do więzienia. Powód? Podobno pokłócił się z Napoleonem, ale wiele wskazuje na to, że ze zwolnieniem wiąże się to, iż był ciemnoskóry. Jego matką, czyli babcią Aleksandra, była czarnoskóra niewolnica z Dominikany. Przez geny Alexandre Dumas był mulatem.
Początki pisarskie i inspiracje
Thomas zmarł, gdy Alexandre miał zaledwie 4 lata. Po jego śmierci rodzina popadła w ogromne problemy i żyła na granicy ubóstwa. Na szczęście, matka Dumasa otrzymała koncesję na sprzedaż tytoniu, dzięki temu mogła otworzyć trafikę i zapewnić warunki do życia sobie i swoim dzieciom.
Nie zważając na to jak został potraktowany Thomas, dla Aleksandra ojciec pozostał bohaterem i jedną z głównych inspiracji. Losy taty z czasów rewolucji francuskiej stały się podstawą do rozwijania wątków historycznych w jego sztukach i powieściach. Mimo, że nie uczył się najlepiej, Alexandre czytał książki w każdej wolnej chwili. Swoje pierwsze sztuki napisał w wieku 18 lat, dla teatru, który założył wraz ze swoim przyjacielem.
W wieku 20 lat został zatrudniony w sekretariacie księcia Ludwika Filipa, który 8 lat później został królem Francji. Dumas zaliczył swój profesjonalny debiut teatralny w 1829 roku sztuką “Henryk III i jego dwór”, powstałą po dwóch dramatach, które przeszły praktycznie bez echa. “Henryk III…” okazał się ogromnym sukcesem. Dzięki temu spektaklowi, jak sam Dumas mówił, “stał się człowiekiem, o którym, dobrze lub źle, mówi cały Paryż”.
Twórczość
Dumas napisał przeszło 100 powieści i ponad 60 sztuk teatralnych. Stworzył ponad 37 000 fikcyjnych postaci, które osadził w powieściach, które historycznie sięgają do czasów starożytnych.
Ogromną popularność przyniosła autorowi sztuka “Antony”, która miała premierę 3 maja 1931 roku. W Paryżu zagrano ją przeszło 130 razy przy pełnej publice, na prowincji można ją było oglądać jeszcze wiele lat po zakończeniu pokazów w stolicy Francji. Dumas najbardziej znany jest jednak z pisania prozy, monumentalnych powieści mocno osadzonych w historii Francji. Do jego najważniejszych dzieł należą takie dzieła jak “Hrabia Monte Christo”, trylogia o trzech muszkieterach (“Trzej muszkieterowie”, “Dwadzieścia lat później” oraz “Wicehrabia de Bragelonne”), “Czerwony tulipan” czy “Wilczyce”.
Książki Dumasa są jednymi z najczęściej ekranizowanych dzieł literackich w historii. Już w samych początkach historii kina można doszukać się adaptacji filmowych jego dzieł. Do dziś wyprodukowano kilkaset ekranizacji jego książek, sam “Hrabia Monte Christo” filmowany był przeszło czterdzieści razy.
Kobieciarz
Dumas miał w swoim życiu kilkadziesiąt kochanek. Oficjalnie dzieci miał z czterema kobietami. Bardzo często spotykał się z aktorkami, które promował. Nawet kobiety, z którymi był w związku przymykały oczy na jego romanse, ponieważ zapewniał im życie ponad stan. Dumas ożenił się tylko raz, z Idą Ferrier. Żeby nie było tak kolorowo, Ida, również zdradzała Alexandra. Po czterech latach małżeństwa postanowili się rozstać. Dumas mówił, że gdyby miał tylko jedną kobietę, nie wytrzymałby tygodnia i zmarł.
Rewolucjonista
Alexandre Dumas postanowił się przyłączyć do rewolucji lipcowej, zaraz po jej wybuchu niej. Stanął po stronie republikanów, brał udział w bitwach na barykadach. Bezskutecznie próbował formować swój oddział w zachodniej Francji. Liczył, że za swój wkład zostanie zaproponowany mu jakiś urząd. Niestety, król mu odmówił.
Własne wydawnictwo
Dumas w czasie pracy u księcia orleańskiego przyzwyczaił się do wystawnego życia. Wydawał dużo więcej niż zarabiał, głównie na imprezy i kobiety. Pewnego dnia postanowił wykorzystać swój talent do interesów i założył własne studio produkcyjne, w którym pracowali młodzi i zdolni pisarze. Głównym celem jego przedsiębiorstwa było hurtowe wydawanie opowiadań. Jedną z najgłośniejszych publikacji był siedmiotomowy zbiór esejów o przestępcach i przestępstwach dokonanych w Europie.
Zamek, jak z bajki
Aleksandrowi Dumasowi bardzo spodobała się wizja mieszkania w zamku, tak jak głównemu bohaterowi jego powieści “Hrabia Monte Christo”. Dzięki pieniądzom zarobionym na książce Dumas postanowił wybudować sobie zamek, który będzie możliwie podobny do tego który opisał. Swój nowy dom nazwał… a jakże, Monte Christo. Zamek był pięknie ozdobiony zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz. W elementach wykończenia można doszukiwać się wielu elementów orientalnych i secesyjnych. Z powodu wysokich kosztów jego utrzymania Dumas musiał jednak sprzedać zamek. Obecnie znajduje się tam muzeum poświęcone pisarzowi.
Bankrut
Mówiło się, że Dumas dziesięciokrotnie się bogacił, a jedenaście zbankrutował. Wiele w tym prawdy. Za każdym razem gdy otrzymywał zastrzyk gotówki, od razu go wydawał, uciekał przed wierzycielami lub tracił. Dumas często podkreślał, że powinien mieć wiele tysięcy rocznej renty, a nie przejmować się zadłużeniem. Wielokrotnie był okradany przez kochanki, część majątku i stałe alimenty wywalczyła przed śmiercią żona Ida. Ponadto Dumas bardzo hojnie wspierał młodych artystów, głównie… aktorki.
Syn
Dumas oficjalnie miał czwórkę dzieci z czterema różnymi kobietami – dwie córki i dwóch synów. Swojemu pierworodnemu, który urodził się gdy Dumas miał zaledwie dwadzieścia dwa lata, dał na imię Alexandre. Aleksandre Dumas junior również został pisarzem, przez co często dochodzi do pomyłek, który z nich napisał którą powieść – ojciec czy syn?
Dumas syn jest autorem takich powieści jak “Dama kameliowa”, “Cudzoziemka” czy “Sprawa Clémenceau”. Mimo, iż nigdy nie osiągnął takiej popularności i płodności literackiej jak ojciec, to i tak należy do grona najwybitniejszych francuskich pisarzy XIX wieku.
Śmierć
Przejmowanie się długami, ciągłe wymyślanie pomysłów na zarobienie pieniędzy, zagraniczne podróże w poszukiwaniu szans na zarobek bardzo źle wpłynęły na zdrowie pisarza. W 1870 roku, po tym jak dowiedział się o klęskach Francuzów w wojnie z Prusami, dostał wylewu. Wpół sparaliżowany dotarł do posiadłości swojego syna. Następnie stracił mowę, wymagał stałej opieki. Zmarł 5 grudnia 1870 roku, pierwotnie został pochowany w Neuville-les-Pollet, niedaleko posiadłości syna. Na jego wniosek Alexandre Dumas senior został ekshumowany, ciało przeniesiono do jego rodzinnej miejscowości Villers-Cotterets.
Ponowny pogrzeb
W 2002 roku na wniosek prezydenta Francji Jaquesa Chiraca trumna z ciałem pisarza została przeniesiona do paryskiego Panteonu. Ponowny pogrzeb był wielkim wydarzeniem, wzdłuż alei prowadzącej do Panteonu ustawiło się kilka tysięcy ludzi. Trumnę niosło czterech aktorów przebranych za muszkieterów. Odpowiadali oni czterem najbardziej znanym postaciom z kart książek Dumasa – Atosowi, Portosowi, Aramisowi i D’Artagnanowi. Trumna była wystawiona przez kilka dni na widok publiczny. Szczątki Dumasa znajdują się obecnie między najbardziej zasłużonymi postaciami dla historii nowożytnej Francji.
O autorze
Miłośnik literatury pięknej uzależniony od koncertów i festiwali. Chciałby robić tysiąc rzeczy na raz, jednak na drodze do spełnienia stoi jego największy wróg – czas.
Rocznik 94. Redaktor Xięgarni.pl, All in University, kiedyś związany z Valkirią Network. Student Zarządzania Kulturą i Mediami UJ.
Najbardziej lubi poznawać, rozmawiać i przebywać z ludźmi, którzy go inspirują.