Książki, które musisz przeczytać – lista według BBC

Życie Pi – Yann Martel

Ran­na zebra, oran­gu­tan, hie­na cęt­ko­wa­na, szczur i tygrys ben­gal­ski… Taka mena­że­ria to nie naj­lep­sze towa­rzy­stwo w dry­fu­ją­cej po oce­anie sza­lu­pie. Nie­ste­ty szes­na­sto­let­ni Pi Patel po zato­nię­ciu japoń­skie­go frach­tow­ca, na pokła­dzie któ­re­go wraz z rodzi­ną i zwie­rzę­ta­mi z pro­wa­dzo­ne­go przez ojca zoo pły­nie z Indii do nowej ojczy­zny, Kana­dy, nie ma żad­ne­go wpły­wu na dobór towa­rzy­szy nie­do­li. Gru­pa roz­bit­ków, wśród któ­rych – poza oran­gu­ta­nem – Pi Patel jest jedy­nym dwu­noż­nym stwo­rze­niem, szyb­ko się kur­czy, aż pozo­sta­je tyl­ko on i tygrys. Ody­se­ja przez Pacy­fik sta­je się wal­ką o życie – z żywio­łem, gło­dem i, przede wszyst­kim, z olbrzy­mim kotem, z któ­rym w bez­po­śred­niej kon­fron­ta­cji chło­piec nie miał­by żad­nych szans. By utrzy­mać zwie­rzę z dala od sie­bie, musi na nie­wiel­kiej powierzch­ni sza­lu­py ozna­czyć swo­je tery­to­rium i stać się osob­ni­kiem alfa.

Diu­na – Frank Herbert

Spe­cjal­na edy­cja z opra­co­wa­niem gra­ficz­nym autor­stwa Woj­cie­cha Siud­ma­ka. Arra­kis, zwa­na Diu­ną, to jedy­ne we wszech­świe­cie źró­dło melan­żu – sub­stan­cji prze­dłu­ża­ją­cej życie, umoż­li­wia­ją­cej odby­wa­nie podró­ży kosmicz­nych i prze­wi­dy­wa­nie przy­szło­ści. Z roz­ka­zu Pady­sza­cha Impe­ra­to­ra Szad­da­ma IV rzą­dzą­cy Diu­ną Har­kon­ne­no­wie opusz­cza­ją swe naj­więk­sze źró­dło docho­dów. Pla­ne­tę otrzy­mu­ją w len­no Atry­dzi, ich zacie­kli wro­go­wie. Zwy­cię­stwo księ­cia Leto Atry­dy jest jed­nak pozor­ne. Prze­ję­cie pla­ne­ty ukar­to­wa­no. W odpo­wie­dzi na atak połą­czo­nych sił Impe­rium i Har­kon­ne­nów dzie­dzic rodu Atry­dów, Paul – koń­co­we nie­mal ogni­wo pla­nu euge­nicz­ne­go Bene Ges­se­rit – sta­je na cze­le rdzen­nych miesz­kań­ców Diu­ny i wycią­ga rękę po impe­rial­ny tron.

Cold Com­fort Farm – Stel­la Gibbons

Opu­bli­ko­wa­na w 1932 roku książ­ka (czy może już komiks?) jest paro­dią wyide­ali­zo­wa­ne­go w tym okre­sie wiej­skie­go życia.

Roz­waż­na i roman­tycz­na – Jane Austen

Po śmier­ci męża pani Dash­wo­od wraz z dzieć­mi opu­ści­ła uko­cha­ny dom i zamiesz­ka­ła w posia­dło­ści Bar­ton. Dwie z jej córek – pan­ny na wyda­niu – choć róż­ne pod wzglę­dem cha­rak­te­rów, tak samo szu­ka­ją szczę­ścia i miło­ści. Uczu­cio­wa, impul­syw­na Marian­na marzy o męż­czyź­nie szar­manc­kim, wraż­li­wym, lubią­cym te same lek­tu­ry co ona. Łagod­na i roz­waż­na Ele­ono­ra odda ser­ce jedy­nie czło­wie­ko­wi spo­koj­ne­mu i odpo­wie­dzial­ne­mu. Nie­ste­ty świat, któ­rym – zamiast praw­dzi­wych uczuć – rzą­dzi pozy­cja spo­łecz­na i pie­niądz, może bole­śnie roz­cza­ro­wać te peł­ne uro­ku, ufne kobiety…

Pre­ten­dent do ręki – Vikram Seth

Poszu­ki­wa­nia pre­ten­den­ta do ręki Laty, pro­wa­dzo­ne przez mat­kę dziew­czy­ny oraz przez nią samą, spra­gnio­ną miło­ści, to zara­zem wspa­nia­ła podróż przez życie. Ta epo­pe­ja jest tak­że obra­zem Indii w prze­ło­mo­wej dla tego kra­ju epo­ce, tuż po odzy­ska­niu nie­pod­le­gło­ści, w przeded­niu wybo­rów powszech­nych, gdy ważą się losy jed­nej szó­stej miesz­kań­ców nasze­go globu.

Cień wia­tru – Car­los Ruiz Zafon

W let­ni świt 1945 roku dzie­się­cio­let­ni Daniel Sem­pe­re zosta­je zapro­wa­dzo­ny przez ojca, księ­ga­rza i anty­kwa­riu­sza, do nie­zwy­kłe­go miej­sca w ser­cu sta­rej Bar­ce­lo­ny, któ­re wta­jem­ni­czo­nym zna­ne jest jako Cmen­tarz Zapo­mnia­nych Ksią­żek. Zgod­nie ze zwy­cza­jem Daniel ma wybrać, kie­ru­jąc się wła­ści­wie jedy­nie intu­icją, książ­kę swe­go życia. Spo­śród setek tysię­cy tomów wybie­ra nie­zna­ną sobie powieść “Cień wia­tru” nie­ja­kie­go Julia­na Caraxa.

Zauro­czo­ny powie­ścią i zafa­scy­no­wa­ny jej auto­rem Daniel usi­łu­je odna­leźć inne jego książ­ki i odkryć tajem­ni­cę pisa­rza, nie podej­rze­wa­jąc nawet, iż zaczy­na się naj­więk­sza i naj­bar­dziej nie­bez­piecz­na przy­go­da jego życia, któ­ra da rów­nież począ­tek nie­zwy­kłym opo­wie­ściom, wiel­kim namięt­no­ściom, prze­klę­tym i tra­gicz­nym miło­ściom roz­gry­wa­ją­cym się w cudow­nej sce­ne­rii Bar­ce­lo­ny gotyc­kiej i rene­san­so­wej, sece­syj­nej i powojennej.

Opo­wieść o dwóch mia­stach – Char­les Dickens

Była to naj­lep­sza i naj­gor­sza z epok, wiek rozu­mu i wiek sza­leń­stwa, czas wia­ry i czas zwąt­pie­nia, okres świa­tła i okres mro­ków, wio­sna pięk­nych nadziei i zima roz­pa­czy” – tak roz­po­czy­na swą nie­zwy­kłą Opo­wieść o dwóch mia­stach Char­les Dickens.

Paryż i Lon­dyn w przeded­niu Wiel­kiej Rewo­lu­cji Fran­cu­skiej. W tym burz­li­wym okre­sie spla­ta­ją się losy mło­de­go fran­cu­skie­go ary­sto­kra­ty, sta­re­go leka­rza wię­zio­ne­go nie­spra­wie­dli­wie przez osiem­na­ście lat w Basty­lii, jego cór­ki i angiel­skie­go praw­ni­ka. Dra­ma­tycz­na, przej­mu­ją­ca historia.

Zna­ko­mi­ta powieść Char­le­sa Dic­ken­sa, naj­wy­bit­niej­sze­go przed­sta­wi­cie­la angiel­skiej powie­ści spo­łecz­no-oby­cza­jo­wej dru­giej poło­wy XIX wieku.

Nowy wspa­nia­ły świat – Aldo­us Huxley

Nowy wspa­nia­ły świat to jed­na z naj­słyn­niej­szych anty­uto­pii w lite­ra­tu­rze XX wie­ku. Przed­sta­wio­na w powie­ści Hux­leya wizja przy­szłe­go spo­łe­czeń­stwa, któ­re osią­gnę­ło stan cał­ko­wi­te­go zor­ga­ni­zo­wa­nia i zre­ali­zo­wa­ło ide­ał powszech­nej szczę­śli­wo­ści, jest wizją przerażającą.

W roku 2541 (czy­li w 632 roku nowej „ery For­da”) oby­wa­te­le Repu­bli­ki świa­ta powsta­ją w rezul­ta­cie sztucz­ne­go zapłod­nie­nia i klo­no­wa­nia. Od nie­mow­lę­cia pod­da­wa­ni są wszech­stron­ne­mu psy­cho­lo­gicz­ne­mu i bio­lo­gicz­ne­mu warun­ko­wa­niu – po to, by w wie­ku doj­rza­łym stać się cząst­ka­mi kasto­wej spo­łecz­no­ści, zło­żo­nej z pozba­wio­nych wyż­szych uczuć ludz­kich auto­ma­tów. Czy ten „wspa­nia­ły świat”, w któ­rym domi­nu­je seks, pry­mi­tyw­ne roz­ryw­ki, nar­ko­tyk soma, jest tyl­ko zro­dzo­ną w wyobraź­ni pisa­rza fantasmagorią?…

Dziw­ny przy­pa­dek psa noc­ną porą – Mark Haddon

To bar­dzo spe­cy­ficz­na powieść kry­mi­nal­na. Detek­ty­wem i nar­ra­to­rem w jed­nej oso­bie jest Chri­sto­pher Boone. Ma 15 lat i cier­pi na cho­ro­bę Asper­ge­ra, odmia­nę auty­zmu. Zna się bar­dzo dobrze na mate­ma­ty­ce, ale bar­dzo sła­bo na ludziach. Nigdy nie wypu­ścił się sam poza uli­cę, przy któ­rej miesz­ka, lecz gdy odkry­wa, że zamor­do­wa­no psa sąsiad­ki, wyru­sza w prze­ra­ża­ją­cą podróż, któ­ra wywró­ci jego świat do góry nogami…

Miłość w cza­sach zara­zy – Gabriel Gar­cía Márquez

„Miłość w cza­sach zara­zy”, napi­sa­na przez Gabrie­la Gar­cię Marqu­eza z ogrom­ną czu­ło­ścią, humo­rem i wyro­zu­mia­ło­ścią, to nie­zwy­kła powieść o miło­ści, któ­ra oka­zu­je się sil­niej­sza od samot­no­ści, od fatum i od śmier­ci. Jest to histo­ria uczu­cia nie­wy­da­rzo­ne­go bękar­ta i poety Flo­ren­ti­no Ari­zy oraz trzeź­wej, roz­sąd­nej Fer­mi­ny Dazy, speł­nia­ją­ce­go się po pół­wie­czu ocze­ki­wa­nia. Obo­je prze­cho­dzą przez wszyst­kie krę­gi miło­ści – mło­dzień­cze zadu­rze­nie, mał­żeń­stwo z roz­sąd­ku, sza­lo­ne namięt­no­ści, miło­ści ide­ali­zo­wa­ne i ulot­ne pra­gnie­nia cie­le­sne. Ta nie­spo­ty­ka­na w dotych­cza­so­wej twór­czo­ści Gar­cii Marqu­eza tema­ty­ka i tona­cja przy­spo­rzy­ła pisa­rzo­wi milio­ny nowych czy­tel­ni­ków na całym świecie.

Myszy i ludzie – John Steinbeck

Pięk­na opo­wieść o bez­wa­run­ko­wej przy­jaź­ni, ludz­kich tęsk­no­tach i marzeniach.

Geo­r­ge Mil­ton i Len­nie Small to nie­zwy­kły tan­dem przy­ja­ciół. Geo­r­ge jest sil­nym męż­czy­zną, a podą­ża­ją­cy w ślad za nim Len­nie – upo­śle­dzo­nym gigan­tem o umy­sło­wo­ści małe­go dziec­ka. Nie­zdar­ny i nie­świa­do­my wła­snej siły fizycz­nej nie potra­fi dosto­so­wać się do spo­łecz­nych norm i co chwi­la spro­wa­dza na sie­bie i George’a mniej­sze lub więk­sze nie­szczę­ścia. Nie mogąc zna­leźć dla sie­bie miej­sca, przy­ja­cie­le prze­mie­rza­ją pogrą­żo­ne w Wiel­kim Kry­zy­sie Sta­ny w poszu­ki­wa­niu zarob­ku i akcep­ta­cji. Ich marze­niem i celem, do któ­re­go dążą, jest wła­sna far­ma, na któ­rej mogli­by wspól­nie hodo­wać króliki.

“Myszy i ludzie” to jed­no z naj­zna­ko­mit­szych dzieł lite­rac­kich Ste­in­bec­ka. To powieść tak zło­żo­na, że wymy­ka się wszel­kim jed­no­znacz­nym inter­pre­ta­cjom. Przede wszyst­kim jest pięk­ną histo­rią wspa­nia­łej przy­jaź­ni i poświę­ce­nia, opo­wie­ścią o skom­pli­ko­wa­nych rela­cjach, ludz­kich tęsk­no­tach i marze­niach. Ale tak­że para­bo­lą losu czło­wie­ka, rodza­jem współ­cze­snej baśni dla dorosłych.

Powieść “Myszy i ludzie” była trzy­krot­nie prze­no­szo­na na ekran. Naj­bar­dziej zna­ną kre­ację posta­ci Len­nie­go stwo­rzył John Malkovich.

Loli­ta – Vla­di­mir Nabokov

Loli­ta – naj­gło­śniej­sza powieść Nabo­ko­va, jed­ne­go z naj­wy­bit­niej­szych pisa­rzy XX wie­ku, jest opi­sem sek­su­al­nej obse­sji czter­dzie­sto­let­nie­go męż­czy­zny na punk­cie dwu­na­sto­let­niej dziew­czyn­ki Dolo­res. Powieść prze­tłu­ma­czo­no na kil­ka­dzie­siąt języ­ków, wyda­wa­no ją w atmos­fe­rze kon­tro­wer­sji i pro­te­stów, a auto­ra poma­wia­no o por­no­gra­fię i pedo­fi­lię. Obec­nie uzna­wa­na jest za jed­no z arcy­dzieł lite­ra­tu­ry świa­to­wej. Sfil­mo­wał ją w 1962 roku Stan­ley Kubrick i ponow­nie w 1997 Adrian Lyne.

Tajem­na histo­ria – Don­na Tartt

Richard Papen roz­po­czy­na stu­dia w eks­klu­zyw­nym college’u w Nowej Anglii. Dołą­cza do gru­py inte­li­gent­nych, eks­cen­trycz­nych stu­den­tów filo­lo­gii kla­sycz­nej, któ­rzy pod wodzą cha­ry­zma­tycz­ne­go wykła­dow­cy odkry­wa­ją spo­sób myśle­nia i życia nie­ma­ją­cy nic wspól­ne­go z mono­ton­ną egzy­sten­cją ich rówie­śni­ków. Kie­dy jed­nak eks­pe­ry­men­ty z nar­ko­ty­ka­mi, alko­ho­lem i sek­su­al­no­ścią nie przy­no­szą odpo­wie­dzi na pyta­nie: jak dale­ko moż­na się posu­nąć?, docho­dzi do morderstwa.
Czy da się unik­nąć jego kon­se­kwen­cji? Czy moż­na zabić i nie zostać uka­ra­nym? I czy moż­li­we jest, by mor­der­stwo w żaden spo­sób nie zmie­ni­ło mordercy?

Tajem­na histo­ria to peł­na napię­cia, inte­lek­tu­al­na opo­wieść o moral­no­ści, sztu­ce, karze i odku­pie­niu. Ale też o błę­dach mło­do­ści, ocze­ki­wa­niach wobec innych i same­go sie­bie. Mrocz­na i uza­leż­nia­ją­ca niczym grec­ka tra­ge­dia opo­wieść o mło­dych ludziach, któ­rzy odkry­wa­ją, jak łatwo jest zabić, a jak trud­no jest żyć.

Tajem­na histo­ria to kul­to­wy debiut nagro­dzo­nej Pulit­ze­rem autor­ki Szczy­gła. Powieść ta sprze­da­ła się w kil­ku­mi­lio­no­wym nakła­dzie, zosta­ła prze­tłu­ma­czo­na na trzy­dzie­ści języ­ków i jest dziś uzna­wa­na za jed­ną z naj­waż­niej­szych powie­ści koń­ca XX wieku.

Nostal­gia anio­ła – Ali­ce Sebold

Debiut powie­ścio­wy mło­dej ame­ry­kań­skiej pisar­ki. Bły­sko­tli­wa, wzbu­dza­ją­ca ogrom­ne emo­cje powieść o życiu i śmier­ci, rado­ści i smut­ku, prze­ba­cze­niu i zemście, a tak­że o miło­ści, goje­niu duszy i zapo­mi­na­niu. Książ­ka, któ­ra wstrzą­snę­ła milio­na­mi ludzi na całym świe­cie. Nar­ra­tor­ką opo­wie­ści jest czter­na­sto­let­nia Susie Sal­mon, któ­ra prze­ma­wia do czy­tel­ni­ka z nie­ba. Zgwał­co­na i zamor­do­wa­na przez miłe­go sąsia­da, a zara­zem seryj­ne­go gwał­ci­cie­la, obser­wu­je życie na Zie­mi, któ­re toczy się już bez jej udzia­łu: przy­ja­ciół i rodzi­nę nie­tra­cą­cych nadziei, że zosta­nie kie­dyś odna­le­zio­na, młod­sze­go bra­cisz­ka sta­ra­ją­ce­go się zro­zu­mieć zna­cze­nie sło­wa „ode­szła”, zabój­cę zacie­ra­ją­ce­go śla­dy zbrod­ni i poli­cję pro­wa­dzą­cą poszu­ki­wa­nia. Zwie­dza nie­zwy­kłe miej­sce zwa­ne nie­bem bez­mier­nym, w któ­rym się znaj­du­je, gdzie każ­de jej życze­nie zosta­je natych­miast speł­nio­ne, z wyjąt­kiem jed­ne­go – moż­li­wo­ści powro­tu do ludzi, któ­rych kocha.

Hra­bia Mon­te Chri­sto – Ale­xan­dre Dumas

Histo­ria Edmun­da Dan­te­sa, mary­na­rza, któ­ry w dniu swo­ich zarę­czyn wsku­tek nie­praw­dzi­we­go dono­su zosta­je aresz­to­wa­ny, a następ­nie nie­słusz­nie ska­za­ny oraz osa­dzo­ny w zam­ku If. Po czter­na­stu latach spę­dzo­nych w lochach twier­dzy uda­je mu się odzy­skać wol­ność, a dzię­ki byłe­mu współ­więź­nio­wi – księ­dzu Farii – odna­leźć skarb ukry­ty na wyspie Mon­te Chri­sto. Edmund, pod zmie­nio­nym nazwi­skiem, roz­po­czy­na przy­go­to­wa­nia do zemsty, któ­rą jesz­cze będąc w wię­zie­niu poprzy­siągł swo­im wrogom…

W dro­dze – Jack Kerouac

Mło­dy pisarz Sal Para­di­se w towa­rzy­stwie przy­ja­cie­la i nie­obli­czal­ne­go włó­czę­gi, Deana Moriar­ty­’e­go, rusza w sza­leń­czą wypra­wę po Ame­ry­ce. Podró­żu­jąc auto­sto­pem i jeż­dżąc kra­dzio­ny­mi samo­cho­da­mi, szu­ka­ją przy­gód, nar­ko­ty­ków, alko­ho­lu i wol­nej miło­ści. Ich wędrów­ka jest speł­nie­niem marze­nia całej gene­ra­cji, wyzwa­niem rzu­co­nym obłud­nej oby­cza­jo­wo­ści powo­jen­nej Ameryki.

W dro­dze to legen­dar­ny mani­fest bit­ni­ków, naj­waż­niej­sze – obok Nagie­go lun­chu Bur­ro­ugh­sa i Sko­wy­tu Gins­ber­ga – dzie­ło w lite­rac­kim dorob­ku poko­le­nia, utwór, w któ­rym pod pseu­do­ni­ma­mi poja­wia­ją się wszy­scy naj­waż­niej­si przed­sta­wi­cie­le beat gene­ra­tion. Ta na poły auto­bio­gra­ficz­na książ­ka, któ­ra uczy­ni­ła Kero­uaca sław­nym, jest pory­wa­ją­cą, eks­ta­tycz­ną przy­go­dą – taką jak opi­sa­na w niej podróż.

Juda nie­zna­ny – Tho­mas Hardy

Napi­sa­na po mistrzow­sku, z sze­ro­kim, epic­kim odde­chem, histo­ria czło­wie­ka, któ­ry nie umie zma­gać się z życiem i wal­czyć o swo­je. Juda, choć bystry, nie zosta­je naukow­cem, jak sobie wyma­rzył w dzie­ciń­stwie. Nie uda­je mu się też mał­żeń­stwo, zawar­te bez uczu­cia. Czy miłość do Sue, kobie­ty wykształ­co­nej, o nie­za­leż­nych poglą­dach, da mu siłę, by sta­wić czo­ło rze­czy­wi­sto­ści? A może nad losem Judy wisi jakieś fatum, któ­re­go nie da się poko­nać? Har­dy, wytraw­ny znaw­ca natu­ry ludz­kiej, nie daje pro­stych odpo­wie­dzi, ale przy­po­mi­na, że za wszyst­ko w życiu trze­ba zapłacić…

Dzien­nik Brid­get Jones – Helen Fielding

Ta książ­ka spra­wi, że polu­bisz się dokład­nie za te cechy, któ­rych naj­bar­dziej się u sie­bie wsty­dzisz. A ponad­to w trak­cie lek­tu­ry będziesz co rusz wybu­chać śmie­chem i wykrzy­ki­wać: „Brid­get Jones to ja!”.

Poznaj­cie Brid­get Jones: sin­giel­kę tro­chę po trzy­dzie­st­ce, któ­ra jest pew­na, że wszyst­ko się uło­ży, jeśli tylko:

•stra­ci na wadze trzy kilogramy
•prze­sta­nie palić
•osią­gnie wewnętrz­ną równowagę.

Brid­get sta­ra się odnieść w życiu suk­ces albo przy­naj­mniej utrzy­mać się na powierzch­ni. Za każ­dym razem, gdy jej pla­ny bio­rą w łeb, Brid­get daje radę się pozbie­rać, szu­ka pocie­chy w życiu towa­rzy­skim i mówi sobie, że wszyst­ko będzie dobrze już ran­kiem, kie­dy to jej życie będzie inne, wol­ne od alko­ho­lu, zbęd­nych kalo­rii i emo­cjo­nal­nych popaprańców.

Oto peł­na humo­ru kro­ni­ka zda­rzeń jed­ne­go roku z życia dru­zgo­cą­co samo­kry­tycz­nej Brid­get Jones, roku, w któ­rym Brid­ges posta­na­wia: zmniej­szyć obwód swo­ich ud o czte­ry cen­ty­me­try, cho­dzić na siłow­nię trzy razy w tygo­dniu nie tyko po to, by kupić kanap­kę, i stwo­rzyć sen­sow­ny zwią­zek z odpo­wie­dzial­nym mężczyzną.

Dzie­ci pół­no­cy – Sal­man Rushdie

Dzie­ci pół­no­cy to obszer­na epic­ka opo­wieść o powo­jen­nej histo­rii Indii. Jak zwy­kle u Rush­die­go praw­dzie histo­rycz­nej towa­rzy­szy tu fik­cja, a posta­cie auten­tycz­ne spo­ty­ka­ją się z wytwo­ra­mi ima­gi­na­cji pisa­rza. Jak zwy­kle też książ­ka wywo­ła­ła skan­dal oraz ostre pro­te­sty nie­po­chleb­nie spor­tre­to­wa­nej w niej Indi­ry Gan­dhi. W ramach zna­nych z histo­rii naj­now­szej wyda­rzeń Rush­die osa­dził opo­wie­dzia­ną przez Sali­ma Sina­ie­go sagę rodzin­ną o “dzie­ciach pół­no­cy” uro­dzo­nych w chwi­li uzy­ska­nia nie­pod­le­gło­ści przez Indie.

Książ­ka zdo­by­ła wie­le nagród: Booker Pri­ze, James Tait Black Pri­ze, English Spe­aking Uni­non Lite­ra­ry Award, i natych­miast wynio­sła auto­ra na lite­rac­ki Par­nas. W 1993 roku uzna­no ją za naj­lep­szą powieść wyróż­nio­ną Booker Pri­ze w mija­ją­cym ćwierć­wie­czu i przy­zna­no tym samym Booker of Bookers – Booke­ra Bookerów.

Moby Dick – Her­man Melville

Boha­ter powie­ści, Izma­el, zacią­ga się wraz ze swym przy­ja­cie­lem na wie­lo­ryb­ni­czy sta­tek. Wkrót­ce oka­zu­je się, że dla dowo­dzą­ce­go nim kapi­ta­na celem wypra­wy jest zemsta na Moby Dic­ku, bia­łym wie­lo­ry­bie, w wal­ce z któ­rym stra­cił nogę. Opo­wieść o sza­leń­czym pości­gu za owia­nym legen­dą kasza­lo­tem sta­je się oka­zją do odma­lo­wa­nia obra­zu wie­lo­ryb­ni­cze­go rze­mio­sła. W tę przy­go­do­wą fabu­łę wple­cio­na jest boga­ta, przede wszyst­kim biblij­na, sym­bo­li­ka, za któ­rej spra­wą utwór stał się uni­wer­sal­ną przy­po­wie­ścią o losie człowieka.

Oli­ver Twist – Char­les Dickens

Oli­ver Twist (1837–38) to kolej­na powieść, w któ­rej Dic­kens, kro­ni­karz życia ówcze­sne­go Lon­dy­nu, uka­zu­je życie spo­łe­czeń­stwa i pra­wa nim rzą­dzą­ce. Tytu­ło­wy boha­ter, sie­ro­ta, zosta­je umiesz­czo­ny wraz z inny­mi pozba­wio­ny­mi rodzi­ny dzieć­mi w sie­ro­ciń­cu, gdzie cier­pi głód, zim­no i nie­ludz­kie trak­to­wa­nie, co pro­wa­dzi do licz­nych zgo­nów dzie­ci. Oli­ver, któ­re­mu uda­ło się prze­żyć mimo wszyst­ko, w dniu swo­ich dzie­wią­tych uro­dzin zosta­je zabra­ny do kolej­ne­go przy­tuł­ku, gdzie, ma zdo­być wykształ­ce­nie i nauczyć cię poży­tecz­ne­go rze­mio­sła Gło­dzo­ny i ponie­wie­ra­ny, gdy pro­si o dokład­kę zosta­je wyrzu­co­ny i odtąd, pró­bu­je samo­dziel­nie dać sobie rade w życiu. Natu­ral­ną kole­ją rze­czy chło­piec tra­fia do śro­do­wi­ska prze­stęp­cze­go, gdzie uczy się jak prze­trwać i wal­czyć o swoje…

Dra­cu­la – Bram Stoker

Opu­bli­ko­wa­na w 1897 roku powieść “Dra­cu­la” irlandz­kie­go pisa­rza Bra­ma Sto­ke­ra wstrzą­snę­ła czy­tel­ni­ka­mi, natych­miast sta­jąc się sen­sa­cją, a dziś ucho­dzi za kla­sy­kę gatun­ku gro­zy, słusz­nie zali­cza­ną w poczet stu naj­wy­bit­niej­szych powie­ści wszech cza­sów. Uję­ta w for­mę listów, wycin­ków pra­so­wych i frag­men­tów dzien­ni­ków, poru­sza auten­ty­zmem oraz zło­żo­no­ścią i róż­no­rod­no­ścią zawar­tych w niej uczuć i emo­cji. Mimo upły­wu lat hra­bia Dra­cu­la wciąż przeraża…

Tajem­ni­czy ogród – Fran­ces Hodg­son Burnett

Uwiel­bia­na, wie­lo­krot­nie ekra­ni­zo­wa­na opo­wieść o przy­jaź­ni i uzdra­wia­ją­cej mocy natury.

Mary Len­nox prze­no­si się do swo­je­go wuja. Sta­ry ponu­ry dom kry­je w sobie wie­le tajem­nic. Część pokoi pozo­sta­je sta­le zamknię­ta, a Mary co wie­czór sły­szy czyjś płacz. Pró­bu­jąc odkryć, kto pła­cze, odnaj­du­je dro­gę do ukry­tej furt­ki, za któ­rą rośnie przygoda.

Zapi­ski z małej wyspy – Bill Bryson

Przed powro­tem do Sta­nów Zjed­no­czo­nych Bill Bry­son uda­je się w poże­gnal­ną podróż po Wiel­kiej Bry­ta­nii. Przez dłu­gi czas wyspa ta była jego domem.

Ana­li­zu­jąc i bada­jąc oso­bli­wość słyn­nych angiel­skich zwy­cza­jów i feno­men “bry­tyj­sko­ści”, opi­su­jąc miej­sca popu­lar­ne, ale i takie, któ­rych nikt nie wybie­ra, Bry­son daje nam jedy­ny w swo­im rodza­ju, pełen zja­dli­we­go humo­ru i cię­tej iro­nii prze­wod­nik po małej wyspie.

Co tak napraw­dę może podo­bać się w kra­ju o wiecz­nie desz­czo­wej pogo­dzie, któ­ry “wydał z sie­bie” kry­kie­ta, boha­te­ra wojen­ne­go, któ­re­go ostat­nim życze­niem było, żeby poca­ło­wał go nie­ja­ki Har­dy, nazwy miej­sco­we w rodza­ju Tit­sey czy Ple­asu­re Gar­dens, ludzi mówią­cych: “Mogło być gorzej”, festi­wal śmie­ci i tele­tur­niej dla ogrodników?

Ulis­ses – James Joyce

Nie­mo­ral­ne arcy­dzie­ło w pre­sti­żo­wej serii.

Gdy Ulis­ses mimo prze­szkód wresz­cie uka­zał się dru­kiem w 1922 roku, okrzyk­nię­to go dzie­łem nie­uda­nym, nie­przy­zwo­itym, nie­mo­ral­nym itd. Ucho­dził za powieść, któ­rej porząd­ny czło­wiek nie powi­nien nawet brać do ręki. Dziś, pra­wie sto lat póź­niej, jest powszech­nie uwa­ża­ny za arcy­dzie­ło, któ­re­go nie wypa­da nie znać.

O czym jest Ulis­ses? Moż­na odpo­wie­dzieć na dwa spo­so­by: o zwy­czaj­nym dniu Ste­fa­na Deda­lu­sa i Leopol­da Blo­oma w Dubli­nie na począt­ku XX wie­ku, albo: o wszyst­kim. Oka­zu­je się bowiem, że zwy­kły dzień zwy­kłe­go czło­wie­ka – któ­ry cho­dzi, je, roz­ma­wia czy zała­twia róż­ne spra­wy, ale tez myśli, czu­je, wspo­mi­na i marzy – to minia­tu­ra całe­go ludz­kie­go doświadczenia.

Czym jest Ulis­ses? Jak napi­sał w posło­wiu tłu­macz, Maciej Słom­czyń­ski, jest to „zapo­cząt­ko­wa­nie nowe­go rodza­ju sztu­ki i dopro­wa­dze­nie go do dosko­na­ło­ści na prze­strze­ni jed­ne­go dzieła”.

Szkla­ny klosz – Sylvia Plath

Jed­na z kul­to­wych i naj­czę­ściej cen­zu­ro­wa­nych ksią­żek XX w., żela­zna pozy­cja lite­ra­tu­ry femi­ni­stycz­nej, nie­za­prze­czal­ny ever­gre­en dla kolej­nych gene­ra­cji wcho­dzą­cych doro­słość. Szkla­ny klosz jest uwa­ża­ny przez czy­tel­ni­ków na całym świe­cie za ostat­ni akord w tra­gicz­nej bio­gra­fii Sylvii Plath – mie­siąc po pre­mie­rze książ­ki autor­ka popeł­ni­ła samobójstwo.

Głów­na boha­ter­ka, dzie­więt­na­sto­let­nia Esther Gre­en­wo­od z Bosto­nu, zosta­je nagro­dzo­na przez poczyt­ny maga­zyn mie­sięcz­nym poby­tem w Nowym Jor­ku. Jej zada­niem jest staż w redak­cji, poza tym ma pozna­wać mia­sto, brać udział w wyda­rze­niach kul­tu­ral­nych i spę­dzać miło czas. Jed­nak neu­ro­tycz­ny tem­pe­ra­ment Esther spra­wia, że kon­fron­ta­cja jej aspi­ra­cji i marzeń z rze­czy­wi­sto­ścią pro­wa­dzi do dra­ma­tycz­ne­go finału.

Jaskół­ki i Ama­zon­ki – Arthur Ransome

Nie­za­po­mnia­ne, peł­ne przy­gód lato w Kra­inie Jezior

Rodzeń­stwo Wal­ke­rów – John, Susan i Tit­ty i Roger – spę­dza waka­cje nad jezio­rem. Małą żaglów­ką nazwa­ną “Jaskół­ką” posta­na­wia­ją dotrzeć na Wyspę Dzi­kie­go Kota. Tam, za zgo­dą rodzi­ców, zamiesz­ku­ją. Pod gołym nie­bem roz­bi­ja­ją obóz, łowią ryby, pły­wa­ją po czy­stych wodach jezio­ra. Pew­ne­go dnia ich spo­kój zakłó­ca widok innej żaglów­ki. To “Ama­zon­ka”, na któ­rej pod pirac­ką ban­de­rą zbli­ża­ją się sio­stry Nan­cy i Peg­gy Blac­kett. Jaskół­ki i Ama­zon­ki posta­na­wia­ją wkro­czyć na wojen­ną ścież­kę, co sta­je się począt­kiem nie­sa­mo­wi­tych przy­gód i zadzi­wia­ją­cych odkryć.

Jaskół­ki i Ama­zon­ki to kla­sy­ka lite­ra­tu­ry dzie­cię­cej i mło­dzie­żo­wej. Książ­ka osią­gnę­ła nie­zwy­kłą popu­lar­ność, docze­ka­ła się też kil­ku adap­ta­cji filmowych.

Ger­mi­nal – Emi­le Zola

Ger­mi­nal to stu­dium życia gór­ni­ków w małym mia­stecz­ku w pół­noc­nej Fran­cji, w cza­sach kry­zy­su eko­no­micz­ne­go. Przed­wcze­śnie doj­rza­łe ane­micz­ne dzie­ci, dziew­czyn­ki żyją­ce z pro­sty­tu­cji, umie­ra­ją­cy na pyli­cę gór­ni­cy, rodzi­ny oszu­ku­ją­ce głód goto­wa­ny­mi liść­mi mle­cza… to boha­te­ro­wie powie­ści Zoli. Życie na gra­ni­cy nędzy, roz­pacz­li­we szu­ka­nie przez ludzi zarob­ku, by zaspo­ko­ić głód, powo­du­je, że przyj­mu­ją oni każ­dą pra­cę, nawet nio­są­cą ze sobą cho­ro­by i zagro­że­nie życia oraz pro­wa­dzi do ich upad­ku moral­ne­go, do zezwie­rzę­ce­nia. Roz­pacz i głód popy­cha gór­ni­ków do wal­ki, któ­ra nie zmie­nia jed­nak ich życia, ale zapo­wia­da, że nadej­dzie jesz­cze czas zmian.

Tar­go­wi­sko próż­no­ści – Wil­liam Make­pe­ace Thackeray

Jed­no z naj­waż­niej­szych dzieł lite­ra­tu­ry angiel­skiej XIX wieku!

Nikt nie jest lepiej przy­go­to­wa­ny do wiel­kiej karie­ry i wal­ki o bogac­twa od powab­nej i bez­względ­nej Bec­ky Sharp. Na prze­kór swym mizer­nym korze­niom pnie się więc po szcze­blach dra­bi­ny spo­łecz­nej. Jed­nak jej ckli­wa przy­ja­ciół­ka Ame­lia tęsk­ni jedy­nie za gru­biań­skim woja­kiem, Georgem.

Obie panie muszą toro­wać sobie dro­gę przez życie pośród skrzą­ce­go się jar­marcz­nym blich­trem spo­łe­czeń­stwa Regen­cji, gdzie woj­ny ― te woj­sko­we, jak i rodzin­ne ― sta­no­wią codzien­ność, a for­tu­ny rodzą się i umie­ra­ją na pniu. Jedy­ną nie­złom­ną i szla­chet­ną posta­cią w tym zgni­łym świe­cie pozo­sta­je Dob­bin. Swym odda­niem dla Ame­lii wno­si on patos i głę­bię do tej cudow­nie gro­te­sko­wej opo­wie­ści o miło­ści i pery­pe­tiach społecznych.

Opę­ta­nie – A.S. Byatt

Praw­dzi­wa uczta intelektualna!

Roland Mit­chell, nie­do­ce­nia­ny i led­wo wią­żą­cy koniec z koń­cem lite­ra­tu­ro­znaw­ca, zaj­mu­je się nauko­wo twór­czo­ścią XIX-wiecz­ne­go poety, Ran­dol­pha Asha. Mię­dzy stro­ni­ca­mi jed­ne­go z zaku­rzo­nych i pożół­kłych wolu­mi­nów, nale­żą­cych nie­gdyś do auto­ra, badacz znaj­du­je ręko­pi­sy listów miło­snych, któ­rych adre­sat­ką bynaj­mniej nie była żona poety…

Zagad­ko­wą kobie­tą rzu­ca­ją­cą zupeł­nie nowe świa­tło na bio­gra­fię Asha oka­zu­je się mło­da poet­ka, Chri­sta­bel La Mot­te, nie­zna­na szer­szym krę­gom odbior­ców. Jed­ną z bada­czek jej twór­czo­ści jest Maud Bailey, jak się wkrót­ce oka­zu­je, pra­pra­wnucz­ka sio­strze­ni­cy poet­ki. Obo­je – zarów­no Mit­chell, jak i Bailey – zmu­sze­ni nagle do współ­pra­cy, trak­tu­ją się wza­jem­nie z dużą dozą dystan­su, nie­uf­no­ści, a wręcz wro­go­ści, ale fascy­nu­ją­ca tajem­ni­ca mobi­li­zu­je ich do wspól­nych poszukiwań…

Opo­wieść wigi­lij­na – Char­les Dickens

W ogar­nię­tym bożo­na­ro­dze­nio­wym nastro­jem Lon­dy­nie jest tyl­ko jed­na oso­ba, któ­ra się ze świąt nie cie­szy. To Ebe­ne­zer Scro­od­ge – ską­piec jakich mało. Nie świę­tu­je, życie poświę­cił na oszczę­dza­nie, nie widzi powo­du, dla któ­re­go miał­by zmie­nić na czas świąt swo­je zwy­kłe oby­cza­je. Nawet się nie spo­dzie­wa, że te świę­ta odmie­nią jego los, a naj­bliż­sze noce zde­cy­du­ją o jego dal­szym życiu. Ebe­ne­zer, za spra­wą swo­je­go zmar­łe­go przy­ja­cie­la, spo­ty­ka trzy duchy…

Atlas chmur – David Mitchell

Nomi­no­wa­ny do Nagro­dy Booke­ra best­sel­ler Atlas Chmur Davi­da Mit­chel­la to rów­nież jed­na ze Stu Ksią­żek Deka­dy według wpły­wo­wych bry­tyj­skich kry­ty­ków lite­rac­kich Richar­da Made­leya i Judy Fin­ni­gan. Teraz na jego pod­sta­wie powstał gło­śny film, w któ­rym kre­acje stwo­rzy­ła ple­ja­da gwiazd: Tom Hanks, Hal­le Ber­ry, Susan Saran­don, Jim Stur­gess, Ben Whi­shaw, Jim Bro­ad­bent i Hugh Grant.

Pasa­żer stat­ku, z utę­sk­nie­niem wyglą­da­ją­cy koń­ca podró­ży przez Pacy­fik w 1850 roku; wydzie­dzi­czo­ny kom­po­zy­tor, usi­łu­ją­cy oszu­stwem zaro­bić na chleb w Bel­gii lat mię­dzy­wo­jen­nych; dzien­ni­kar­ka-ide­alist­ka w Kali­for­nii rzą­dzo­nej przez guber­na­to­ra Reaga­na; wydaw­ca ksią­żek, ucie­ka­ją­cy przed gang­ste­ra­mi, któ­rym jest winien pie­nią­dze; gene­tycz­nie mody­fi­ko­wa­na usłu­gu­ją­ca z restau­ra­cji, w ocze­ki­wa­niu na wyko­na­nie wyro­ku śmier­ci; i Zacha­riasz, chło­pak z wysp Pacy­fi­ku, któ­ry przy­glą­da się, jak doga­sa świa­tło nauki i cywi­li­za­cji – nar­ra­to­rzy Atla­su Chmur sły­szą nawza­jem swo­je echa poprzez mean­dry dzie­jów, co odmie­nia ich los zarów­no w bła­hym, jak i w donio­słym wymiarze.

W tej nie­zwy­kłej powie­ści David Mit­chell zno­si gra­ni­ce języ­ka, gatun­ku lite­rac­kie­go i cza­su, pro­po­nu­jąc zadu­mę nad wła­ści­wą ludz­ko­ści żądzą wła­dzy i nie­bez­piecz­nym kie­run­kiem, w któ­rym w pogo­ni za wła­dzą zmierzamy.

Kolor pur­pu­ry – Ali­ce Walker

Poru­sza­ją­ca histo­ria o miło­ści, nie­na­wi­ści, nadziei i wyzwoleniu.

Geo­r­gia, lata trzy­dzie­ste. Celia, ubo­ga Afro­ame­ry­kan­ka, poprzez serię listów skie­ro­wa­nych do Boga, opo­wia­da histo­rię swo­je­go życia. Będąc ofia­rą prze­mo­cy ojca, a następ­nie męża, Celia cier­pi w mil­cze­niu. Odnaj­du­je listy zagi­nio­nej sio­stry, z któ­rych dowia­du­je się, że Net­tie – po uciecz­ce z domu – wyje­cha­ła do Afry­ki, gdzie pra­cu­je, jako misjo­nar­ka. Pomi­mo roz­łą­ki, więź pomię­dzy sio­stra­mi jest wciąż bar­dzo sil­na. Celia posta­na­wia opu­ścić męża i roz­po­cząć nowe życie.

Okru­chy dnia – Kazuo Ishiguro

Uho­no­ro­wa­na Booke­rem trze­cia powieść Ishi­gu­ro. Ogrom­ny roz­głos przy­nio­sła jej ekra­ni­za­cja z Antho­nym Hop­kin­sem, wyróż­nio­na 8 nomi­na­cja­mi do Osca­ra. Nar­ra­to­rem książ­ki jest Ste­vens, angiel­ski kamer­dy­ner, któ­ry wier­ność wobec pra­co­daw­cy i wypeł­nia­nie obo­wiąz­ków sta­wia ponad wszyst­ko. Swo­je dotych­cza­so­we życie w cało­ści pod­po­rząd­ko­wał służ­bie u lor­da Dar­ling­to­na. Po śmier­ci chle­bo­daw­cy nadal pro­wa­dzi jego dom. Pod­czas krót­kie­go urlo­pu wyru­sza samo­cho­dem do Korn­wa­lii, by namó­wić do powro­tu daw­ną gospo­dy­nię – pan­nę Ken­ton. Roz­pa­mię­tu­je minio­ne lata. Pro­ces ana­li­zy jest bole­sny i przy­po­mi­na budze­nie się z dłu­gie­go snu. Dro­bia­zgo­wy Ste­vens odkry­wa, że cała jego egzy­sten­cja była w isto­cie jedy­nie namiast­ką praw­dzi­we­go życia, że bez­pow­rot­nie utra­cił szan­sę na oso­bi­ste szczęście.

Pani Bova­ry – Gusta­ve Flaubert

Pani Bova­ry w prze­kła­dzie i z komen­ta­rza­mi Ryszar­da Engel­kin­ga, po raz pierw­szy tak bli­ska ory­gi­na­łu. Zmie­nio­ny prze­kład Ryszar­da Engel­kin­ga (w sto­sun­ku do wyda­nia z 2005 roku zawie­ra kil­ka­set ulep­szeń), z przed­mo­wą, w któ­rej tłu­macz wyja­śnia, jak powin­no się czy­tać powieść Flau­ber­ta w zgo­dzie z inten­cja­mi auto­ra (poprzed­nie prze­kła­dy utrwa­li­ły w wie­lu czy­tel­ni­kach lek­tu­rę nie­co naiw­ną), oraz komen­ta­rza­mi, wśród któ­rych znaj­dzie­my m.in. zarzu­co­ne przez Flau­ber­ta warian­ty i roz­wi­nię­cia tej kla­sycz­nej powieści.

Deli­kat­na rów­no­wa­ga – Rohin­ton Mistry

Indie, 1975 rok. Pre­mier Indi­ra Gan­dhi wpro­wa­dza stan wyjąt­ko­wy. Tego same­go dnia w wiel­kim mie­ście prze­ci­na­ją się ścież­ki czter­dzie­sto­let­niej wdo­wy, dwóch kraw­ców i zagu­bio­ne­go stu­den­ta z pro­win­cji. Wkrót­ce czwór­kę życio­wych roz­bit­ków połą­czy wal­ka o to, by na prze­kór uprze­dze­niom spo­łecz­nym, bez­dusz­no­ści władz i okru­cień­stwu losu zacho­wać deli­kat­ną rów­no­wa­gę mię­dzy nadzie­ją i roz­pa­czą. Rohin­ton Mistry z talen­tem por­tre­tu­je indyj­skie realia, od sma­że­nia ćapa­ti i oglę­dzin pan­ny mło­dej po tech­ni­ki żebra­nia i mord kasto­wy. Książ­ka dla tych, któ­rzy lubią zanu­rzyć się w dobrej opo­wie­ści i nie wycho­dzić z niej godzi­na­mi. A dla miło­śni­ków Indii – lek­tu­ra obowiązkowa.

Paję­czy­na Char­lot­ty – Elwyn Bro­oks White

Pra­wie 50 milio­nów sprze­da­nych egzemplarzy!

Co łączy tak róż­ne stwo­rze­nia jak paję­czy­ca Char­lot­ta i mały pro­sia­czek Wiluś? Czy przy­jaźń pomię­dzy nimi jest moż­li­wa? Oka­zu­je się że tak!

Wiluś przy­szedł na świat jako ostat­nia i naj­słab­sza świn­ka z mio­tu i gdy­by nie ratu­nek małej Fra­ni, nie zaba­wił by na nim zbyt dłu­go. Kar­mio­ny butel­ką przez dziew­czyn­kę rośnie jak na droż­dżach i wkrót­ce zosta­je sprze­da­ny. Na szczę­ście tra­fia do jej wuja, więc Fra­nia może codzien­nie go odwie­dzać. Nie­ste­ty to nie koniec kło­po­tów Wilu­sia- gospo­darz chce zro­bić z nie­go szyn­kę. I tu wkra­cza do akcji Charlotta.

Ta wzru­sza­ją­ca opo­wieść to jed­na z naj­pięk­niej­szych ksią­żek o przy­jaź­ni, jakie kie­dy­kol­wiek napi­sa­no. Od lat zachwy­ca i wzru­sza dzie­ci, ich rodzi­ców i dziad­ków, pozo­sta­je nie­do­ści­gnio­nym wzo­rem dla pisa­rzy lite­ra­tu­ry dziecięcej.

W 2000 roku „Publi­shers Weekly” ogło­sił ją naj­lep­szą powie­ścią dla dzie­ci wszech cza­sów! W ple­bi­scy­cie BBC na naj­lep­sze książ­ki dla dzie­ci zaję­ła pierw­sze miejsce!

Pięć osób, któ­re spo­ty­ka­my w nie­bie – Mitch Albom

Opty­mi­stycz­na, cie­pła i mądra powieść oby­cza­jo­wa auto­ra best­sel­le­ro­wych “Wtor­ków z Mor­rie”. Poru­sza­ją­ca histo­ria o prze­ba­cze­niu, zgo­dzie i miło­ści się­ga­ją­cej poza grób. Sędzi­wy Eddie ginie, ratu­jąc małą dziew­czyn­kę i dosta­je się do nie­ba. Spo­ty­ka tam pięć osób, któ­re wpły­nę­ły na jego życie. Każ­da nauczy go jed­nej rze­czy, dzię­ki któ­rej będzie mógł pojed­nać się z tymi, któ­rym na zie­mi wyrzą­dził krzywdę.

Przy­go­dy Sher­loc­ka Hol­me­sa – Sir Arthur Conan Doyle

Jedy­ne w Pol­sce wyda­nie zawie­ra­ją­ce wszyst­kie opo­wia­da­nia i nowe­le Arthu­ra Conan Doy­le o detek­ty­wie wszech czasów.

Sher­lock Hol­mes, naj­bar­dziej zna­ny boha­ter ksią­żek sir Arthu­ra Conan Doy­le­’a, został opi­sa­ny tak wni­kli­wie, iż przez dłu­gie lata wie­lu czy­tel­ni­ków uwa­ża­ło, że żył on napraw­dę, lub pra­gnę­ło, aby tak było. Sam autor przy­zna­wał, że Hol­mes był czę­ścio­wo wzo­ro­wa­ny na fak­tycz­nie ist­nie­ją­cej oso­bie, dok­to­rze medy­cy­ny sądo­wej Jose­phie Bel­lu, men­to­rze pisa­rza i jego opie­ku­nie pod­czas stu­diów w Edyn­bur­gu. Bell był postę­po­wym chi­rur­giem i sły­nął z deduk­cyj­ne­go rozumowania.

Sher­lock Hol­mes po raz pierw­szy poja­wił się w nowe­li “Stu­dium w szkar­ła­cie”, ale dopie­ro po tym, jak opo­wia­da­nie “Skan­dal w Cze­chach” uka­za­ło się w odcin­kach w “The Strand Maga­zi­ne”, przy­cią­gnął czy­tel­ni­ków i stał się lite­rac­kim feno­me­nem. Żad­ne inne dzie­ło Doy­le­’a nie spo­tka­ło się z takim przy­ję­ciem jak opo­wie­ści o bły­sko­tli­wym, eks­cen­trycz­nym i trud­nym detek­ty­wie oraz jego sym­pa­tycz­nym cier­pli­wym asy­sten­cie i kro­ni­ka­rzu, dok­to­rze Joh­nie Wat­so­nie. Choć Anglik napi­sał tak­że kil­ka roman­sów histo­rycz­nych oraz mono­gra­fie “Wiel­ka woj­na” i “Woj­na w Afry­ce Połu­dnio­wej: przy­czy­ny i prze­bieg”, za któ­re otrzy­mał tytuł szla­chec­ki, pozo­sta­ły one w cie­niu przy­gód enig­ma­tycz­ne­go bohatera.

Mimo uzna­nia, jakim cie­szył się detek­tyw, Conan Doy­le w pew­nym momen­cie stwier­dził, że nad­szedł czas, aby z nim skoń­czyć, i w opo­wia­da­niu “Ostat­nia zagad­ka” opi­sał śmierć Hol­me­sa pod­czas pory­wa­ją­cej wal­ki z jego odwiecz­nym wro­giem pro­fe­so­rem Moriar­tym. Czy­tel­ni­cy dłu­go i dobit­nie wyra­ża­li swe nie­za­do­wo­le­nie. Sher­lock Hol­mes po pro­stu musiał powró­cić. Pisarz w koń­cu ugiął się pod pre­sją, cudow­nie przy­wró­co­ny do życia detek­tyw wystą­pił w kolej­nych trzy­dzie­stu trzech opo­wia­da­niach i dwóch nowe­lach, “Doli­nie stra­chu” i “Psie Baske­rvil­le­’ów”. Niniej­szy zbiór zawie­ra wszyst­kie pięć­dzie­siąt sie­dem opo­wia­dań i czte­ry nowe­le, w któ­rych poja­wia się Hol­mes, w tym “Kar­to­no­we pudło”, któ­re­go Doy­le nie opu­bli­ko­wał, oba­wiał się, że wystę­pu­ją­ce tam wzmian­ki o sek­sie przed­mał­żeń­skim mogą zostać uzna­ne za zbyt śmia­łe. Opo­wie­ści Arthu­ra Conan Doy­le­’a przy­czy­ni­ły się do popu­la­ry­za­cji gatun­ku opo­wia­dań detek­ty­wi­stycz­nych i na zawsze zmie­ni­ły podej­ście pisa­rzy do lite­ra­tu­ry kry­mi­nal­nej, a że wciąż są wzna­wia­ne na całym świe­cie i regu­lar­nie prze­no­szo­ne na sce­ny oraz ekra­ny kino­we i tele­wi­zyj­ne, Sher­lock Hol­mes zapew­ne pozo­sta­nie, rów­nież w XXI wie­ku, naj­słyn­niej­szym i naj­bar­dziej lubia­nym detek­ty­wem wszech czasów.

The Fara­way Tree Col­lec­tion – Enid Bly­ton (brak wyda­nia w języ­ku polskim)

The Magic Fara­way Tree Col­lec­tion con­ta­ins all three much-loved books in the Fara­way Tree series by the world’s best-loved children’s author, Enid Blyton.

When Joe, Beth and Fran­nie move to a new home, an Enchan­ted Wood is on the­ir door­step. And when they disco­ver the Fara­way Tree, it pro­ves to be the begin­ning of many magi­cal adven­tu­res! Join them and the­ir friends Moon­fa­ce, Sau­ce­pan Man and Sil­ky the fairy as they disco­ver which new land is at the top of the Fara­way Tree. Will it be the Land of Spells, the Land of Tre­ats, or the Land of Do-As-You-Ple­ase? Come on an ama­zing adven­tu­re – there’ll be adven­tu­res waiting wha­te­ver happens.

Also look out for the Bly­ton Colo­ur Reads series. Chock full of vibrant colo­ur illu­stra­tions from Alex Pater­son, the­se are the per­fect way to intro­du­ce the Fara­way Tree adven­tu­res to chil­dren aged five and up.

Enid Blyton’s fun­ny, magi­cal adven­tu­re sto­ries have beco­me true clas­sics, loved by mil­lions and still sel­ling tho­usands of copies eve­ry year. She is argu­ably the most famo­us children’s author of all time, thanks to series such as The Wishing-Cha­ir, The Fara­way Tree, The Myste­ries, The Famo­us Five and The Secret Seven.

Jądro ciem­no­ści – Joseph Conrad

Arcy­dzie­ło lite­ra­tu­ry światowej.

“Jądro ciem­no­ści” to opo­wieść o podró­ży do kre­su cywi­li­zo­wa­ne­go świa­ta i wytrzy­ma­ło­ści wła­snej wyobraź­ni. Mar­low, głów­ny boha­ter powie­ści, tak jak sam Con­rad przed laty, podró­żu­je rze­ką, nie­wiel­kim paro­stat­kiem, przez nie­ogar­nio­ną, peł­ną nie­bez­pie­czeństw afry­kań­ską dżun­glę, by dotrzeć do legen­dar­ne­go agen­ta kolo­nii, nie­ja­kie­go Kurt­za. Im bli­żej celu, tym świat sta­je się mrocz­niej­szy, wyda­rze­nia coraz mnie zro­zu­mia­łe, a zło bliż­sze i nie­po­ko­ją­co wytłu­ma­czal­ne. Podróż do ser­ca dżun­gli, peł­na okrut­nych epi­zo­dów nie­odwo­łal­nie zmie­nia boha­te­ra, sta­jąc się w isto­cie wypra­wą do naj­mrocz­niej­szych zakąt­ków wła­snej duszy. A spo­tka­nie z umie­ra­ją­cym Kurt­zem wień­czy dotyk obłę­du, zbli­ża­jąc boha­te­ra do tytu­ło­we­go jądra ciemności.

Mały Ksią­żę – Anto­ine De Saint-Exupery

A oto mój sekret. Jest bar­dzo pro­sty: dobrze widzi się tyl­ko ser­cem. Naj­waż­niej­sze jest nie­wi­docz­ne dla oczu.

“Mały Ksią­żę”, naj­pięk­niej­sza opo­wieść o poszu­ki­wa­niu przy­jaź­ni, bli­ski jest ser­cu każ­de­go czy­tel­ni­ka dzię­ki swo­jej nie­prze­mi­ja­ją­cej mądro­ści. Od 1943 roku jest wyda­wa­ny w milio­nach egzem­pla­rzy na całym świecie.

Fabry­ka os – Iain Banks

Bły­sko­tli­wa, poru­sza­ją­ca, ory­gi­nal­na, zna­ko­mi­ta – to tyl­ko kil­ka spo­śród licz­nych kom­ple­men­tów, jaki­mi przy­ję­to debiu­tanc­ką Fabry­kę os Iaina Banksa.

Nie zabra­kło wszak­że opi­nii zgo­ła odmien­nych: odra­ża­ją­ca, maka­brycz­na, bar­ba­rzyń­ska, bru­tal­na, obsce­nicz­na, dur­na – pisa­no. “Arcy­dzie­ło” – ogło­sił “PUNCH”. “Zwy­kła szmi­ra” – repli­ko­wał “THE TIMES”. W rze­czy samej: powieść czy­ta się jak arcy­dzie­ło, wra­że­nia jed­nak i odczu­cia ma się – deli­kat­nie mówiąc – mie­sza­ne. Ale też opo­wie­dzia­na przez Bank­sa histo­ria nie jest z tych, któ­re mogą się podo­bać – obse­sje, wszech­obec­ne zło i zbrod­nia nie czy­nią lek­tu­ry przy­jem­ną. Tyle że i praw­da o czło­wie­ku nie zawsze jest przy­jem­na, a Banks aku­rat ma coś waż­kie­go do powie­dze­nia w tej kwestii.

Wod­ni­ko­we Wzgó­rze – Richard Adams

Uni­wer­sal­na opo­wieść o odwa­dze i woli przetrwania.

Kla­sy­ka porów­ny­wa­na i sta­wia­na na pół­kach obok Hob­bi­ta Tol­kie­na i cyklu o Narnii Lewisa.

Bez dzie­ła Adam­sa nie było­by Harry’ego Pottera.

Źle się dzie­je w kró­li­kar­ni San­dle­ford. W miej­scu, w któ­rym kró­li­ki wio­dą spo­koj­ny żywot, ma powstać nowe osie­dle. Wygod­ne nory i zie­lo­ne łąki zosta­ną unicestwione.

Nie jest łatwo opu­ścić swój dom. Sta­do kła­po­uchów pod wodzą dwóch nie­złom­nych bra­ci – Piąt­ka i Lesz­czyn­ka – musi jed­nak wyru­szyć w podróż w poszu­ki­wa­niu nowe­go miej­sca na zie­mi. Tak roz­po­czy­na się kró­li­cza epo­pe­ja. Nie trze­ba doda­wać, że po dro­dze naszych boha­te­rów cze­ka mnó­stwo przy­gód i jesz­cze wię­cej niebezpieczeństw.

Wod­ni­ko­we Wzgó­rze to książ­ka, któ­rą poko­cha­ły milio­ny czy­tel­ni­ków na całym świe­cie. Richard Adams stwo­rzył dzie­ło uni­wer­sal­ne, tra­fia­ją­ce do serc wszyst­kich czy­tel­ni­ków, bez wzglę­du na wiek. W świe­cie Adam­sa kró­li­ki mają imio­na, zor­ga­ni­zo­wa­ną spo­łecz­ność, oby­cza­je, wła­sną mito­lo­gię, język, a nawet poezję. Mają też coś abso­lut­nie wyjąt­ko­we­go – dar prze­wi­dy­wa­nia przyszłości.

Andrzej Sap­kow­ski wymie­nia Wod­ni­ko­we Wzgó­rze jako jed­ną ze 100 naj­waż­niej­szych powie­ści fan­ta­stycz­nych wszech cza­sów. Do miło­śni­ków tej książ­ki nale­żą rów­nież Ste­phen King i J. K. Row­ling. Dzie­ło Adam­sa zosta­ło zekra­ni­zo­wa­ne, prze­nie­sio­ne na deski teatral­ne, prze­ro­bio­ne na grę kom­pu­te­ro­wą i słu­cho­wi­ska radio­we. Ponad­to pra­ce nad nowym seria­lem opar­tym na Wod­ni­ko­wym Wzgó­rzu roz­po­czę­ły Net­flix i BBC.

Sprzy­się­że­nie głup­ców – John Ken­ne­dy Toole

Uoso­bie­nie śla­ma­zar­no­ści, krzy­kli­wo­ści i pogar­dy, góra tłusz­czu i dzi­kiej podejrz­li­wo­ści wobec wszyst­kie­go, co nowo­cze­sne: oto Igna­tius J. Reil­ly z Nowe­go Jor­ku, god­ny prze­ciw­nik sto­wa­rzy­sze­nia głup­ców. W akcie wspa­nia­łe­go bun­tu prze­ciw­ko dwu­dzie­ste­mu stu­le­ciu, gigan­tycz­ny kor­pus Igna­tiu­sa prze­ci­ska się obok przy­byt­ków roz­ko­szy wyuz­da­ne­go mia­sta, aż wresz­cie mat­ka uzna, iż czas już naj­wyż­szy, aby jej syn poszedł do pracy.

Arcy­dzie­ło kome­dii… Bez­par­do­no­wa i cię­ta saty­ra na świat pełen inte­lek­tu­al­nych skrajności.

Mia­stecz­ko jak Ali­ce Springs – Nevil Shute

Powieść sta­ła się sen­sa­cją – jesz­cze jeden pozo­sta­ją­cy w cie­niu histo­rii dra­mat, dra­mat grup­ki kobiet – jeń­ców japoń­skich dru­giej woj­ny, pędzo­nych dzie­siąt­ki, set­ki mil w upa­le Mala­jów, marsz zna­czo­ny trupami…

Po woj­nie para boha­te­rów odnaj­du­je się w Austra­lii, gdzie, po licz­nych pery­pe­tiach, roz­po­czy­na pio­nier­skie życie w interiorze.

Według tej powie­ści zre­ali­zo­wa­no serial telewizyjny.

Trzej musz­kie­te­ro­wie – Ale­xan­dre Dumas

Jeden za wszyst­kich, wszy­scy za jednego!

Athos, Por­thos i Ara­mis. I mło­dy d’Artagnan. Trzech musz­kie­te­rów, czte­rech naj­więk­szych awan­tur­ni­ków kon­tra Riche­lieu, geniusz zbrod­ni. Do tego labi­rynt dwor­skich spi­sków, złud­na natu­ra kobiet i siła męskiej przyjaźni.

Trzej musz­kie­te­ro­wie to pierw­sza i zara­zem naj­słyn­niej­sza powieść z gatun­ku „płasz­cza i szpa­dy”. Arcy­dzie­ło lite­ra­tu­ry fran­cu­skiej prze­ło­żo­ne na wie­le języ­ków, wie­lo­krot­nie ekra­ni­zo­wa­ne i adaptowane.

W nowym rewe­la­cyj­nym prze­kła­dzie Jani­ny i Krzysz­to­fa Błońskich.

Ham­let – Wil­liam Shakespeare

W duń­skim zam­ku Elsy­nor popeł­nio­no strasz­ną zbrod­nię. Zamor­do­wa­ny został ojciec księ­cia Ham­le­ta. Mło­dy ksią­żę otrzy­mu­je z zaświa­tów trud­ne zada­nie – musi doko­nać zemsty. Tym­cza­sem król Klau­diusz knu­je następ­ną zbrod­nię. Czy Ham­let wyj­dzie zwy­cię­sko z wal­ki o praw­dę i spra­wie­dli­wość? Co będzie musiał poświę­cić w tej wal­ce? Co będzie czuł sto­jąc nad gro­bem uko­cha­nej Ofelii?

Char­lie i fabry­ka cze­ko­la­dy – Roald Dahl

Char­lie znaj­du­je Zło­ty Kupon do fabry­ki cze­ko­la­dy sza­lo­ne­go pana Won­ki. Pra­cu­ją w niej małe tajem­ni­cze stwo­rze­nia, któ­re uwiel­bia­ją kakao. Rze­ką pły­nie cze­ko­la­da, a wszyst­kie rośli­ny zro­bio­ne są ze sło­dy­czy. Czy ty też masz ocho­tę popły­nąć lan­dryn­ko­wą łodzią i spró­bo­wać gumy o sma­ku trzy­da­nio­we­go obia­du? Albo dostać tele­wi­zor, z któ­re­go moż­na wycią­gać praw­dzi­we cze­ko­la­do­we batoniki?

Łakom­czu­chy, przed wami ide­al­na książ­ka na deser!

Nędz­ni­cy – Vic­tor Hugo

Temat to zaiste roman­tycz­ny: zbie­gły galer­nik i zło­czyń­ca, zmu­szo­ny do opie­ki nad osie­ro­co­ną dziew­czyn­ką, doświad­cza ducho­we­go prze­isto­cze­nia. A dodaj­my, że ta malow­ni­cza histo­ria roz­gry­wa się na tle burz i zamę­tu rewo­lu­cji fran­cu­skiej i wojen napo­le­oń­skich, sta­no­wiąc jedy­nie pre­tekst do przed­sta­wie­nia barw­nej pano­ra­my ludz­kich losów.

W listę wdarł się pewien błąd, ponie­waż na pozy­cji trzy­dzie­stej trze­ciej BBC wymie­nia cały cykl „Kro­nik Narnii” C.S. Lewi­sa, zaś na trzy­dzie­stym szó­stym poja­wia się „Lew, cza­row­ni­ca i sta­ra sza­fa”, czy­li pierw­szy tom sztan­da­ro­we­go dzie­ła angiel­skie­go pisarza.

Jak widać powyż­sze zesta­wie­nie obfi­tu­je w ogrom wspa­nia­łych, barw­nych i zróż­ni­co­wa­nych tytu­łów, któ­re urze­ka­ją walo­ra­mi oraz prze­my­co­ny­mi przez auto­rów war­to­ścia­mi i puen­ta­mi. Mamy nadzie­ję, że jesien­na chan­dra nie zmo­gła niko­go tak bar­dzo, że nie był­by w sta­nie się­gnąć po ani jed­no z wyżej wymie­nio­nych. BBC wyko­na­ło kawał dobrej robo­ty, więc nam – czy­tel­ni­kom – wypa­da w tym momen­cie roz­ko­szo­wać się arcy­dzie­ła­mi ze spo­rzą­dzo­nej prze­zeń listy, bowiem na pew­no któ­raś pozy­cja spro­sta nawet naj­bar­dziej wybred­nym ocze­ki­wa­niom oraz gustom.