Truman Capote był znakomitym amerykańskim pisarzem i scenarzystą, którego utwory (zarówno powieści, opowiadania, jak i sztuki) są zaliczane do klasyki światowej literatury. Gdyby żył, dzisiaj, 30 września, obchodzilibyśmy 94 rocznicę jego urodzin. Z tej okazji przygotowaliśmy 10 ciekawostek związanych z tym niezwykłym pisarzem.
Trudna sytuacja rodzinna
Truman Capote przyszedł na świat w Nowym Orleanie, na konserwatywnym południu Stanów Zjednoczonych. Był jedynakiem. Jego rodzice rozwiedli się, gdy pisarz miał cztery lata. Rozwód ten był skomplikowany i bolesny dla każdej ze stron. Stał się także przyczyną tułaczki małego Trumana po krewnych rozrzuconych po Luizjanie, Missisipi i Alabamie. Matka Trumana zaszła w ciążę i urodziła bardzo młodo, z tego powodu nie do końca sprawdzała się w roli rodzica. Wychodząc na spotkania towarzyskie, zamykała nieraz małego synka samego w domu nawet na kilka godzin. Była inteligentną i piękną kobietą, ale kompleksy i podejrzenia (słuszne) co do niewierności męża wpędziły ją w szaleństwo – popełniła samobójstwo.
Traumatyczna recytacja alfabetu
Podczas wczesnych lat edukacji Capote natrafił na bardzo specyficzną nauczycielkę, która negatywnie na niego wpłynęła. Kiedy przyszły autor „Śniadania u Tiffany’ego” wraz z resztą klasy recytował alfabet, nauczycielka kazała mu wyciągać ręce, po których biła go linijką. W związku z tą powtarzającą się sytuacją Capote nabawił się psychozy. Nie potrafił w całości wyrecytować alfabetu aż do końca życia.
Niezwykły umysł
Capote, opisując siebie, używał niekiedy słowa „geniusz”. Niezwykłość jego umysłu potwierdza fakt, że w teście na inteligencję, do którego podszedł podczas nauki w Nowym Jorku i Trinity School, uzyskał 215 punktów. Pisarz zapamiętywał ponoć aż w 94 procentach dosłowną treść wszystkich przeprowadzonych przez siebie rozmów. Ta umiejętność okazała się niebywale przydatna, zwłaszcza podczas pisania powieści z pogranicza reportażu „Z zimną krwią”.
Literacki debiut oraz niechęć do ustatkowania się
Capote debiutował zbiorem noweli „Zatrzaśnij ostatnie drzwi”. Po nim wydał jeszcze inne tomy opowiadań, ale swoją pozycję literacką zdobył i ugruntował przede wszystkim dzięki powieściom „Inne głosy, inne ściany” oraz „Harfa traf”. Ta ostatnia powieść to historia o ucieczkach bohaterów w magiczne dzieciństwo. Chroni ich to przed dramatami dorosłości i normalnego, codziennego życia. Zbliżone wnioski można wysnuć po lekturze innej znanej powieści Capote’a „Śniadanie u Tiffany’ego”. Główna bohaterka Holly nie chce się ustabilizować, a na wizytówce zamieszcza informację o tym, że jest trwale w podróży.
Nowatorsko i odważnie, czyli „Z zimną krwią”
Ostatnią znaną szerokiemu gronu odbiorców powieścią Trumana Capote’a jest „Z zimną krwią”. To książka zupełnie inna niż wcześniejsze dzieła pisarza. Była określana jako powieść dokumentalna, w której Capote szczegółowo zrekonstruował przebieg brutalnej zbrodni, jaką dwóch recydywistów popełniło na pewnej farmerskiej rodzinie z małego miasteczka. W powieści nie zabrakło także drobiazgowego przedstawienia całego procesu i opisu zachowania morderców aż po ich egzekucje.
Pisarz horyzontalny
Nie korzystał z maszyny do pisania, za którą nie przepadał, a większość swoich utworów napisał, leżąc. Twierdził, że w ten sposób tworzy mu się najlepiej. Oprócz mebla, na którym mógł się położyć, do pisania potrzebował alkoholu bądź kawy i papierosów. W taki właśnie sposób powstawała proza, która na stałe weszła do literackiego kanonu.
Truman Capote w kinie – „Śniadanie u Tiffany’ego” i „Capote”
Duża część osób, które widziały „Śniadanie u Tiffany’ego” w reżyserii Blake’a Edwardsa, uważa, że jest to dobry film. Nie zgodziłby się z tym Truman Capote. Zapytany o to, co w ekranizacji było nie tak, odpowiedział, że wszystko oraz że był to tragicznie obsadzony film – głównie ze względu na Mickeya Rooneya w roli japońskiego fotografa. Nie spodobała mu się także Audrey Hepburn jako Holly Golightly. Mimo że aktorka była jego bardzo dobrą znajomą, nie sądził, że był to dobry wybór przy obsadzaniu roli głównej bohaterki. Podobno wytwórnia nie spełniła ani jednej obietnicy danej pisarzowi przy wcześniejszych rozmowach o filmie. W roli Holly pisarz widziałby dużo chętniej Jodie Foster.
Kiedy mówi się o Trumanie i kinie nie sposób nie wspomnieć o świetnym filmie „Capote”, który wyreżyserował Bennett Miller. Przedstawiono w nim kilka lat życia Trumana w czasie pisania „Z zimną krwią”. Philip Seymour Hoffman, który gra Capote’a, otrzymał za swoją rolę Oskara w kategorii najlepszy aktor pierwszoplanowy.
Homoseksualizm
Truman Capote otwarcie przyznawał się do orientacji homoseksualnej. Mimo tego, że był znany z licznych skandali, w ciągu swojego życia był tylko w kilku poważnych związkach. Jednym z nich był ten z Newtonem Arvinem – laureatem National Book Award i profesorem literatury na Smith College.
Romans z używkami
Truman Capote mówił sam o sobie, że jest homoseksualistą, geniuszem i alkoholikiem uzależnionym od narkotyków. Jego ulubionym drinkiem był „screwdriver”, czyli śrubokręt. To prosty drink składający się z wódki i soku pomarańczowego z lodem udekorowany cząstkami pomarańczy. Autor „Śniadania u Tiffany’ego” został kiedyś aresztowany za prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu. W konsekwencji musiał udać się do kliniki odwykowej, co mu jednak nie pomogło – Capote nie był w stanie zbyt długo wytrwać bez alkoholu czy narkotyków.
Śmierć
Autor „Z zimną krwią” z nałogami zmagał się do swoich ostatnich dni. Capote zmarł w wieku 60 lat w domu Joanne Carson, swojej przyjaciółki. Bezpośrednią przyczyną jego śmierci była, związana z alkoholizmem, choroba wątroby.
Truman Capote był bardzo odważną i niezwykle barwną jak na swoje czasy postacią. Zasłynął ze swojej inteligencji, skłonności do różnych używek (głównie alkoholu), skandali i otwartości w mówieniu o swojej orientacji seksualnej. Jednak powinien być przede wszystkim pamiętany ze względu na swoje często nowatorskie i wspaniałe dzieła.
Martyna Gancarczyk
Czytaj PL
Na grafice głównej ilustrującej artykuł wykorzystano fragment zdjęcia Erica Kocha/Anefo, źródło: wikipedia.org, licencja: CC BY 3.0 ( Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported), źródło pierwotne: Nationaal Archief.
Wiele anegdot i ciekawostek pochodzi z książki Lawrence’a Grobela pt. „Truman Capote. Rozmowy” wydanej przez Wydawnictwo Axis Mundi w 2014 roku.
