Pisanie, punk i boks – Sylwia Chutnik jakiej nie znacie

Dzi­siaj, 12 lip­ca, obcho­dzi­my uro­dzi­ny Syl­wii Chut­nik, zna­nej i cha­ry­zma­tycz­nej pol­skiej pisar­ki, femi­nist­ki, kul­tu­ro­znaw­czy­ni, dzia­łacz­ki spo­łecz­nej i lau­re­at­ki Pasz­por­tu „Poli­ty­ki”, któ­ra oprócz pisa­nia oraz spo­łecz­ne­go i kul­tu­ro­we­go zaan­ga­żo­wa­nia speł­nia się tak­że w roli basist­ki, twór­czy­ni kola­ży i mat­ki. Spe­cjal­nie z tej oka­zji przy­go­to­wa­li­śmy kil­ka cie­ka­wo­stek na temat tej nie­ba­nal­nej posta­ci pol­skiej lite­ra­tu­ry, któ­rą zde­cy­do­wa­nie war­to lepiej poznać.

Nie­ba­nal­ny debiut

Syl­wia Chut­nik zade­biu­to­wa­ła w 2008 roku wyjąt­ko­wą książ­ką „Kie­szon­ko­wy atlas kobiet”, za któ­rą rok póź­niej otrzy­ma­ła Pasz­port „Poli­ty­ki”. W książ­ce zosta­ła przed­sta­wio­na swo­ista typo­lo­gia kobiet – w jej ramach poja­wia­ją się na przy­kład Kró­lo­we, Baza­ró­wy, Kury, Pol­skie Mat­ki, Gospo­dy­nie Domo­we i Mat­ki Gastro­no­micz­ne. „Kie­szon­ko­wy atlas kobiet” poru­sza bar­dzo waż­ne kwe­stie: kobie­co­ści, toż­sa­mo­ści i roli w spo­łe­czeń­stwie. Jak więk­szość dzieł autor­ki książ­ka jest zako­rze­nio­na w teo­riach femi­ni­stycz­nych i roz­wa­ża­niach na temat płci kulturowej.

Bar­łóg Literacki

Syl­wia Chut­nik jest bar­dzo aktyw­na w mediach spo­łecz­no­ścio­wych, posia­da face­bo­oko­wy fun­pa­ge, na któ­rym regu­lar­nie komen­tu­je bie­żą­ce spra­wy spo­łecz­ne i kul­tu­ral­ne. Wszyst­kim, któ­rzy szu­ka­ją inspi­ra­cji na to, co czytać/słuchać, przy­cho­dzi z pomo­cą, pro­po­nu­jąc naj­cie­kaw­sze tytu­ły, a nawet udo­stęp­nia­jąc swo­je play­li­sty na Spotify.

Pisar­ka pro­wa­dzi rów­nież wraz z Mate­uszem Kubi­kiem i Karo­li­ną Sulej świet­ny kanał na YouTu­bie – „Bar­łóg Lite­rac­ki”. Panie przez jakiś czas dys­ku­to­wa­ły o książ­kach na łamach „Wyso­kich Obca­sów”, jed­nak po (jak same okre­śla­ją) „bru­tal­nym roz­dzie­le­niu” prze­nio­sły się na YouTu­be i zaczę­ły na nowo roz­ma­wiać o książ­kach – w łóż­ku, na luzie i z dystan­sem. Jako bar­dzo inte­re­su­ją­cy i war­ty uwa­gi blog w kre­atyw­ny spo­sób pro­mu­ją­cy czy­tel­nic­two w Pol­sce “Bar­łóg Lite­rac­ki” został wybra­ny w czerw­cu 2017 roku Blo­giem Mie­sią­ca przej redak­cję Czy­taj PL.

PMS

PMS to zespół, ale nie taki, któ­ry jako pierw­szy przy­cho­dzi wam na myśl, a zespół muzycz­ny zło­żo­ny z samych kobiet. PMS jest kra­kow­ską ini­cja­ty­wą powsta­łą przed trze­ma laty. Pro­jekt nazy­wał się „Pograj­my Może Sobie”, a teraz to „Pro­jekt Muzycz­no-Słow­ny”. Dziew­czy­ny z zespo­łu mają moc­ne roc­ko­wo-pun­ko­we brzmie­nie. Podob­no kie­dy któ­raś z nich nie może dotrzeć na kon­cert, wyci­na­ją jej kar­to­no­wy odpo­wied­nik i gra­ją kon­cert w peł­nym skła­dzie. Do zespo­łu nale­żą Syl­wia Chun­tik, Awa Drozd, Zaof­ka, Anna Żukow­ska i Mirka.

Kobie­ta orkiestra

Znajdź na Woblink.com

Syl­wia Chut­nik jest nie tyl­ko pisar­ką i sze­ro­ko poję­tą dzia­łacz­ką spo­łecz­ną czy femi­nist­ką. Pisar­ka dzia­ła na wie­lu róż­nych płasz­czy­znach oraz spraw­dza się w czę­sto skraj­nie róż­nych rolach. Pra­cu­je na uczel­ni, jest prze­wod­ni­czą­cą klu­bu książ­ki, two­rzy kola­że, wykle­ja laur­ki, gra w zespo­le, wycho­wu­je dziec­ko, jest człon­ki­nią Związ­ku Lite­ra­tów Pol­skich, pro­wa­dzi wspo­mnia­ny już wcze­śniej „Bar­łóg Lite­rac­ki”, zaj­mu­je się publi­cy­sty­ką, pro­wa­dzi spo­tka­nia z pisa­rza­mi i pisar­ka­mi, bie­rze czyn­ny udział w dys­ku­sjach tema­tycz­nych, ma wie­le spo­tkań autor­skich, jako prze­wod­nicz­ka opro­wa­dza po War­sza­wie swo­imi autor­ski­mi tra­sa­mi śla­da­mi waż­nych kobiet i wie­le wię­cej. Ponad­to jest na bie­żą­co z nowin­ka­mi ze świa­ta teatru, kina, muzy­ki i lite­ra­tu­ry, a przy tym wszyst­kim ma jesz­cze czas na życie prywatne.

Fun­da­cja MaMa

Wkład Syl­wii Chut­nik w pra­wa kobiet to nie tyl­ko sło­wa, ale tak­że idą­ce za nimi decy­zje i czy­ny. W czerw­cu 2006 roku w War­sza­wie Chut­nik (wraz z Julią Kubi­są i Anną Pie­trusz­ką-Dróżdż) zało­ży­ła Fun­da­cję MaMa, któ­ra jest femi­ni­stycz­ną orga­ni­za­cją poza­rzą­do­wą sku­pio­ną na dzia­ła­niach w spra­wie praw matek w Pol­sce. Orga­ni­za­cja ma na celu wal­kę z dys­kry­mi­na­cją matek zarów­no na ryn­ku pra­cy, jak i w życiu publicz­nym, spo­łecz­nym i kul­tu­ral­nym. W 2009 roku fun­da­cja osią­gnę­ła sta­tus orga­ni­za­cji pożyt­ku publicznego.

Nagro­dy i nominacje

Syl­wia Chut­nik jest mię­dzy inny­mi lau­re­at­ką Pasz­por­tu „Poli­ty­ki” (oczy­wi­ście w kate­go­rii Lite­ra­tu­ra), a tak­że była trzy­krot­nie nomi­no­wa­na do Nagro­dy Lite­rac­kiej Nike – po raz pierw­szy w 2009 roku za „Kie­szon­ko­wy atlas kobiet”, dru­gi w 2013 roku za „Cwa­nia­ry” i trze­ci za „W kra­inie cza­rów” w 2015 roku. Chut­nik jest tak­że lau­re­at­ką kon­kur­su „Dama War­sza­wy”, sty­pen­dyst­ką Homi­nes Urba­ni oraz Spo­łecz­ne­go Nobla Ashoki.

Znajdź na Woblink.com

Mło­da gniewna

W mło­do­ści Chut­nik była zbun­to­wa­ną dziew­czy­ną zafa­scy­no­wa­ną punk roc­kiem. Już jako nasto­lat­ka dzia­ła­ła w ruchach femi­ni­stycz­nych i anar­cho­fe­mi­ni­stycz­nych, bra­ła udział w orga­ni­zo­wa­niu mani­fe­sta­cji i uczest­ni­czy­ła w happeningach.

Kobie­ce inspiracje

Mło­dą Syl­wię Chut­nik inspi­ro­wa­ło wie­le bar­dzo róż­nych kobiet. Jej idol­ka­mi były ostre dziew­czy­ny z kapel roc­ko­wych, a książ­ko­wy­mi boha­ter­ka­mi do dzi­siaj pozo­sta­ły Mała Mi i Pip­pi Lang­strumpf. Wśród tego gro­na zna­la­zła się tak­że mię­dzy inny­mi Madon­na ze swo­ją pio­sen­ką „Express your­self”. Obec­nie doce­nia odważ­ne kobie­ty, któ­re potra­fią się kre­ować, jak Dita von Teese, gwiaz­da burleski.

Znajdź na Woblink.com

Chut­nik Na F/Aktach

W znacz­nej czę­ści swo­jej pro­zy Syl­wia Chut­nik sku­pia się na aktu­al­nych pro­ble­mach spo­łecz­nych, kobie­co­ści i jej roli czy toż­sa­mo­ści płcio­wej (war­to tu zazna­czyć, że w żaden spo­sób nie ujmu­je to lite­rac­ko­ści jej ksią­żek). Jako że pisar­ka nie boi się wyzwań, pod­ję­ła się napi­sa­nia książ­ki w serii Na F/Aktach. „Smu­tek cink­cia­rza” to opo­wieść o spra­wie mor­der­stwa sopoc­kie­go cink­cia­rza, w któ­rej głów­nym podej­rza­nym był syn zamor­do­wa­ne­go. Chut­nik prze­nio­sła akcję do War­sza­wy i (tra­dy­cyj­nie dla całej serii) przed­sta­wi­ła wła­sną wizję zda­rzeń. „Smu­tek cink­cia­rza” poka­zu­je lite­rac­ki kunszt autor­ki oraz jej lite­rac­ką wszechstronność.

Boks

Dys­cy­pli­ną spo­tu, w jakiej odnaj­du­je się Syl­wia Chut­nik, któ­ra mówi o sobie, że nie jest typem spor­tow­ca, jest boks. Wybór pozor­nie nie­oczy­wi­sty, ale jak w jed­nym z wywia­dów mówi­ła sama autor­ka, boks i inne spor­ty wal­ki są dla kobiet prze­strze­nią, w któ­rej mogą być sobą – mogą się pocić, bić, kopać, wyżyć się, krzy­czeć i za nic nie przepraszać.

Syl­wia Chut­nik na tego­rocz­nym Festi­wa­lu Conrada

Na tego­rocz­nej edy­cji Festi­wa­lu Con­ra­da w dniu 23 paź­dzier­ni­ka Syl­wia Chut­nik będzie roz­ma­wia­ła o bun­cie, jego zna­cze­niu oraz przy­czy­nach z auto­rem powie­ści „Beatles” Lar­sem Saabye Chri­sten­se­nem. Książ­ka jest histo­rią czwór­ki chło­pa­ków z Oslo, któ­rzy naśla­du­ją legen­dar­ną grupę.

Mamy nadzie­ję, że przed­sta­wio­ne przez nas cie­ka­wost­ki przy­bli­ży­ły wam postać tej nie­sa­mo­wi­tej kobie­ty. Wszyst­kich, któ­rzy nie mie­li wcze­śniej oka­zji prze­czy­tać ksią­żek Chut­nik, zachę­ca­my do lek­tu­ry, a sole­ni­zant­ce życzy­my wszyst­kie­go naj­lep­sze­go oraz wie­lu lite­rac­kich sukcesów.