Literacki Nobel przyznany. Bukmacherzy pomylili się – laureatem nie został ani Haruki Murakami, ani Ngugi Wa Thiong’o, ani na szczęście Kanye West. Ta najbardziej prestiżowa nagroda podsumowująca całokształt pracy twórczej autora, a wraz z nią gruby czek na osiem milionów koron szwedzkich trafiły do Kazuo Ishiguro, brytyjskiego pisarza japońskiego pochodzenia.
Kazuo Ishiguro wyemigrował razem z rodzicami z Nagasaki do Anglii, gdy miał pięć lat. Do dziś mieszka w Londynie. Napisał siedem powieści, kilka sztuk oraz opowiadań. Jego prace często były nominowane do nagród, kilku z nich został Ishiguro laureatem. Od dziś na koncie sześćdziesięciodwulatka znajduje się też Literacki Nobel.
W powieściach o wielkim emocjonalnym ładunku odkrywał głębię kryjącą się w naszym iluzorycznym poczuciu łączności ze światem, takie uzasadnienie odczytała profesor Sara Danius, sekretarz nagrody.
Niewątpliwie najbardziej znaną jego książką są Okruchy dnia, za którą otrzymał Man Booker Prize. Historia została z sukcesem przeniesiona również na kinowy ekran przez Jamesa Ivory’ego. W filmie jedną z głównych ról zagrał Anthony Hopkins, a sam obraz był nominowany do ośmiu Oscarów! Powieść Nie opuszczaj mnie według magazynu „Time” była najlepszą książką w 2005 roku, natomiast Ishiguro znalazł się na trzydziestym drugim miejscu listy pięćdziesięciu największych pisarzy brytyjskich od 1945 roku.
Zwykle przy okazji ogłaszania laureatów Nagrody Nobla nie brakuje krytycznych opinii. W zeszłym roku mnóstwo szumu wywołało zwycięstwo Boba Dylana. Kazuo Ishiguro zdaje się być znacznie mniej kontrowersyjnym wyborem, choć nie każdy musi się z nim zgadzać. Głos w sprawie zabrał na przykład Krzysztof Cieślik, tłumacz i krytyk literacki, który w rozmowie z RMF FM stwierdził:
Są lepsi brytyjscy pisarze, którzy bardziej zasługiwaliby na tę nagrodę, na przykład Julian Barnes. Czytałem niedawno jego ostatnią powieść i uważam, że nie jest ona szczególnie dobra. Pytanie czy nie jest to kwestia przekładu, ale nie porównywałem tłumaczenia z oryginałem. Na poziomie prostego odbioru książki wydała mi się słaba. Czytałem też jego inne prace i wydały mi się zupełnie dobre.
W Polsce ukazały się następujące powieści Kazuo Ishiguro:
Pejzaż w kolorze sepii
Mieszkającą w Anglii japońską wdowę Etsuko nieustannie prześladuje wspomnienie samobójstwa córki. Gdy przypomina sobie dawną przyjaźń z Sachiko, zamożną kobietą, która utraciła cały majątek, reminiscencje przybierają dziwne i niepokojące kształty. Przeszłość zlewa się z teraźniejszością, zacierają się granice między jawą a snem.
Malarz świata ułudy
Emerytowany malarz Masuji Ono nie potrafi uwolnić się od przeszłości. Kierowany wewnętrzną potrzebą wytacza sam sobie proces. Porządek, który niegdyś współtworzył i wspierał, został zburzony. Japoński imperializm poniósł druzgocąca klęskę. Masuji musi dokonać moralnego rozrachunku z dotychczasowym życiem.
Okruchy dnia
Stevens, angielski kamerdyner, po śmierci chlebodawcy nadal prowadzi jego dom. Podczas krótkiego urlopu rozpamiętuje minione lata. Proces analizy jest bolesny i przypomina budzenie się z długiego snu. Drobiazgowy Stevens odkrywa, że cała jego egzystencja była w istocie jedynie namiastką prawdziwego życia, że bezpowrotnie utracił szansę na osobiste szczęście.
Niepocieszony
Ryder, światowej sławy muzyk, przybywa do nienazwanego miasta gdzieś w Niemczech, aby dać koncert w tamtejszej filharmonii. Kiedy jednak boy hotelowy prowadzi go do pokoju, Ryder uzmysławia sobie, że oczekuje się po nim zupełnie czego innego, niż sądził.
Kiedy byliśmy sierotami
Anglia, lata 30. Słynny brytyjski detektyw Christopher Banks wierzy, że klucz do ocalenia świata przed nadciągającą katastrofą leży w przeszłości. Wychowany w kryjącym wiele sekretów, politycznie zaangażowanym Szanghaju, wyrusza w realną i duchową podróż do tego miasta, by odnaleźć rodziców, którzy w zagadkowych okolicznościach zaginęli tam, gdy był małym chłopcem.
Nie opuszczaj mnie
Życie w Hailsham toczy się pozornie normalnym trybem: nawiązują się młodzieńcze przyjaźnie, pierwsze miłości i kontakty seksualne, dochodzi do konfliktów między uczniami a nauczycielami. Stopniowo, w wyniku przypadkowych napomknień i aluzji, odsłania się ponura, zarazem przerażająca tajemnica… Czy miłość, która połączy Kathy i Tommy’ego wystarczy, by odmienić los, który od początku był im pisany?
Pogrzebany olbrzym
Axl i Beatrice, para starszych Brytyjczyków, wyrusza w podróż przez mglistą, deszczową krainę z nadzieją na odnalezienie syna, którego nie widzieli od lat. Spodziewają się, że będą musieli stawić czoła niebezpieczeństwom, rzeczom dziwnym, a nawet nie z tego świata, ale nie wiedzą, że podróż ujawni też mroczna stronę ich związku, odsłoni sekrety, które utonęły w niepamięci…
Autor Oskar Grzelak