Zamiast Literackiego Nobla w tym roku zostanie przyznana jego alternatywna wersja

W związ­ku z afe­rą, w ramach któ­rej Jean-Clau­de Arnault, mąż człon­ki­ni Aka­de­mii Szwedz­kiej, został oskar­żo­ny o mole­sto­wa­nie kil­ku­na­stu kobiet, zapa­dła w maju decy­zja o nie­przy­zna­wa­niu w tym roku Nagro­dy Nobla w dzie­dzi­nie lite­ra­tu­ry. Z ini­cja­ty­wy szwedz­kich ludzi kul­tu­ry ufor­mo­wa­na zosta­ła Nowa Aka­de­mia, któ­rej celem jest wypeł­nie­nie tej luki. W paź­dzier­ni­ku, w ter­mi­nie, w któ­rym zwy­cza­jo­wo ogło­szo­ny został­by lau­re­at Lite­rac­kie­go Nobla, przy­zna­na zosta­nie alter­na­tyw­na nagroda.

Ponad set­ka szwedz­kich pisa­rzy, poetów, fil­mow­ców, dzien­ni­ka­rzy, muzy­ków i innych oso­bi­sto­ści zwią­za­nych ze świa­tem kul­tu­ry powo­ła­ła do życia sto­wa­rzy­sze­nie nazwa­ne Nową Aka­de­mią. Jej jedy­nym celem jest przy­zna­nie nagro­dy lite­rac­kiej, któ­ra zastą­pi tego­rocz­ne­go Nobla. Ruch ten jest wyra­zem sprze­ci­wu dla roz­pa­try­wa­nia kul­tu­ry w kon­tek­ście słow­ne­go przy­mu­su, nad­użyć czy prze­mo­cy w ogóle.

Zało­ży­li­śmy Nową Aka­de­mię, żeby przy­po­mnieć ludziom, że lite­ra­tu­ra i kul­tu­ra powin­ny pro­mo­wać demo­kra­cję, przej­rzy­stość, empa­tię i sza­cu­nek, bez przy­wi­le­jów, stron­ni­czej aro­gan­cji i sek­si­zmu. W cza­sach, gdy ludz­kie war­to­ści coraz czę­ściej poda­wa­ne są w wąt­pli­wość, lite­ra­tu­ra sta­je się jesz­cze waż­niej­szą nawet siłą w kontrze do kul­tu­ry mil­cze­nia i uci­sku. Nowa Aka­de­mia uwa­ża to za tak istot­ne, że naj­więk­sza lite­rac­ka nagro­da na świe­cie powin­na zostać mimo wszyst­ko przy­zna­na w 2018 roku. To jest jedy­ny cel sto­ją­cy za zało­że­niem Nowej Aka­de­mii, czy­ta­my w wyja­śnie­niu na ofi­cjal­nej stro­nie organizacji.

Nowa Aka­de­mia wzy­wa szwedz­kich biblio­te­ka­rzy do nomi­no­wa­nia auto­rów. Kan­dy­da­tem może zostać pisarz z dowol­nej czę­ści świa­ta. Jedy­nym warun­kiem jest to, że powi­nien mieć na swo­im kon­cie przy­naj­mniej dwie książ­ki, z cze­go jed­ną wyda­ną w cią­gu ostat­nich dzie­się­ciu lat. Nomi­na­cje zgła­sza­ne mogą być do 8 lip­ca. Po tym cza­sie, w okre­sie 9–31 lip­ca nastą­pi powszech­ne gło­so­wa­nie, któ­re wyło­ni czte­rech naj­po­pu­lar­niej­szych auto­rów. To wła­śnie spo­śród nich osta­tecz­nie zosta­nie wybra­ny lau­re­at. W ostat­nim eta­pie decy­du­ją­cy głos będzie mia­ła eks­perc­ka kapi­tu­ła z Ann Påls­son, dzien­ni­kar­ką i nie­za­leż­ną wydaw­czy­ni, w roli przewodniczącej.

Lau­re­at zosta­nie ogło­szo­ny w paź­dzier­ni­ku – w dniu, w któ­rym do infor­ma­cji publicz­nej powi­nien zostać poda­ny tego­rocz­ny nobli­sta. Nowa Aka­de­mia jest two­rem tym­cza­so­wym i zosta­nie roz­wią­za­na zaraz po ofi­cjal­nej cere­mo­nii wrę­cze­nia nagro­dy w grudniu.

źró­dło: www.dennyaakademien.com

Przy­go­to­wał Oskar Grzelak

zdjęcie Osama Shukir Muhammed Amin FRCP(Glasg)/Wikipedia