Równo trzy lata temu, 12 marca 2015 roku świat obiegła bardzo smutna wiadomość. W wieku 67 lat zmarł brytyjski pisarz Terry Pratchett, autor ponad 60 książek, z których najważniejsze są te osadzone w wymyślonym przez niego Świecie Dysku. Sam cykl poświęcony Światowi Dysku, na który składa się 41 książek, sprzedał się w przeszło 70 milionach egzemplarzy i znajduje się na liście stu najlepiej sprzedających się serii literackich w historii. Pratchett zyskał ogromną popularność za życia. Jego książki miały duży wpływ nie tylko na kulturę Wielkiej Brytanii, za co w 2008 roku otrzymał tytuł Sir, ale spotkały się z aprobatą na wszystkich kontynentach.
Josh Kirby i Paul Kidby
Mówiąc o pratchettowskim uniwersum nie można nie wspomnieć o dwóch grafikach, których sztuka od samego początku towarzyszyła książkom brytyjskiego pisarza. Pierwszym z nich był Josh Kirby, tworzący okładki do książek Ursuli Le Guin, Raya Bradbury’ego czy Edgara Burroughsa. Jego ilustracje do powieści Pratchetta znane są z przejaskrawionych kolorów, dużej ilości szczegółów i charakterystycznych rubensowskich przedstawień kobiet. Kirby, autor 26 pratchettowskich okładek i przeszło 400 okładek innych pisarzy zmarł w 2001 roku. W pracy z Pratchettem zastąpił go nie mniej utalentowany Paul Kidby. Mimo, że staż ma krótszy to właśnie jego grafiki, w których często robi wariacje na temat słynnych obrazów są najbardziej znane. Wśród zaadaptowanych do Świata Dysku obrazów były między innymi “Straż nocna” Rembrandta czy “Mona Lisa” Leonardo da Vinci. W internecie można znaleźć wiele przeróbek i fanowskich wersji grafik zarówno Kirby’ego, jak i Kidby’ego. W 2017 w Salisbury Museum można było obejrzeć specjalnie przygotowaną wystawę poświęconą Pratchettowi, której istotną częścią były najbardziej znane grafiki oraz rzeźby Kidby’ego.
Teatr
Teatr kojarzy się raczej z adaptowaniem klasycznych pisarzy. Terry Pratchett za życia doświadczył jednak niecodziennej sytuacji, teatralne adaptacje jego książek były odgrywane na wszystkich sześciu kontynentach, łącznie z Antarktydą. Za stworzenie aż 21 scenariuszy odpowiedzialny jest brytyjski pisarz i grafik Stephen Briggs. Scenariusze ukazały się nawet w formie książkowej, a część z nich została zaadaptowana przez Studio Theatre Club w Abingdon.
TV
Terry Pratchett nie był zwolennikiem aktorskich adaptacji swoich książek. Nie doczekał się żadnej spektakularnej pełnometrażowej ekranizacji. Za jego życia powstało za to sporo mniej lub bardziej udanych produkcji telewizyjnych, głównie tworzonych przez BBC. Pierwszym serialem był trącący już współcześnie myszką “Truckers” z 1992 roku, który powstał na podstawie trylogii Nomów. 3 lata później ukazał się serial “Johnny and the Dead” powstały na bazie powieści o tym samym tytule. Autorem dwóch najgłośniejszych produkcji telewizyjnych był Vadim Jean, który odpowiadał za reżyserię nagrodzonego BAFTĄ za efekty specjalne “Wiedźmikołaja” (2006) i “Koloru magii” (2008). Najdłuższym filmem i na razie jednym z najbardziej udanych jest przeszło trzygodzinne “Piekło pocztowe” z 2010 roku, w którym przedstawiona jest historia Moista Von Lipwiga i upadającego urzędu pocztowego. Do najbardziej udanych animacji można zaliczyć adaptację “Muzyki duszy” z 1997 roku.
Gry komputerowe
Jak już było wspomniane Pratchett skłaniał się w stronę animowanych adaptacji swoich książek. Mimo, że jego uniwersum jest tak bogate to do tej pory powstały tylko trzy oficjalne gry pod szyldem Świata Dysku. Dwie części gry “Discworld” w której gracz wciela się w postać Rincewinda i przemierza tytułowy Świat Dysku powstały bardzo dawno temu, kolejno w 1995 i 1996 roku i dziś są grywalne chyba tylko dla zapalonych miłośników brytyjskiego pisarza. Co ciekawe głosu najbardziej znanemu czarodziejowi Pratchetta udzielił Eric Idle znany z występów w kultowej grupie Monty Python. W grze roi się od abstrakcyjnego brytyjskiego poczucia humoru, które przejawia się w arcyzabawnych dialogach. Może niebawem doczekamy się jakieś głośnej produkcji, choć póki co nie zapowiada się na to.
Planszówki
Mimo niezbyt udanych adaptacji filmowych i niewielu gier komputerowych powstały niezwykle ciekawe gry planszowe. Jedną z nich jest “Ankh Morpork”, której akcja rozgrywa się w największym mieście Świata Dysku, gdzie zaginął jego zarządca Lord Vetinari. Gracze wcielają się różne postacie znane z kart powieści Pratchetta i walczą o zdobycie władzy, choć nie jest pewne, czy zniknięcie Vetinariego nie jest zwykłym podstępem. Niezwykle emocjonująca gra pełna jest smaczków, które przypadną do gustu wszystkim fanom Pratchetta.
Oczywiście to tylko kilka przykładów pratchettomanii. Na podstawie jego prozy powstały też komiksy, musicale, płyty muzyczne inspirowane Światem Dysku czy figurki. W internecie można znaleźć również bardzo dużo fanartowskich dzieł, takich jak alternatywne opowiadania, rysunki czy tatuaże. Nie poznamy już żadnych niedokończonych dzieł pisarza, ponieważ przed śmiercią kazał doszczętnie zniszczyć dyski, na których przetrzymywał szkice swoich kolejnych opowiadań i powieści. Dla jednych mogła to być dramatyczna informacja, znajdą się też jednak, którzy odetchnęli z ulgą. Bardzo możliwe, że Pratchett oszczędził czytelnikom powtórki z serii Millenium.
Główne zdjęcie autorstwa Myrmi, źrodło Wikipedia.
O autorze
Miłośnik literatury pięknej uzależniony od koncertów i festiwali.
Chciałby robić tysiąc rzeczy na raz, jednak na drodze do spełnienia stoi jego największy wróg – czas.
Rocznik 94. Redaktor Xięgarni.pl, All in University, kiedyś związany z Valkirią Network. Student Zarządzania Kulturą i Mediami UJ.
Najbardziej lubi poznawać, rozmawiać i przebywać z ludźmi, którzy go inspirują.
